Podseria

Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Inowrocławiu

Równolegle z organizacją i kształtowaniem się struktury WUBP pomorskiego / bydgoskiego powstawać zaczęły jego jednostki terenowe w postaci PUBP. Organizacją placówek bezpieczeństwa w poszczególnych powiatach województwa zajmowały się wydzielone specjalne do tego zadania grupy operacyjne. W efekcie ich działalności do końca wiosny 1945 r. na terenie województwa pomorskiego powstało dwadzieścia PUBP. Jednym z nich był Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Inowrocławiu zorganizowany w lutym 1945 r. Kierownikiem grupy operacyjnej na powiat inowrocławski z dniem 22 stycznia 1945 r. został ppor. Teodor Popławski, jednocześnie p.o. pierwszego kierownika PUBP w Inowrocławiu od 1 lutego 1945 r. W pierwszym okresie funkcjonowania PUBP ich struktura organizacyjna ulegała licznym zmianom. Od sierpnia 1947 r. obowiązywać zaczęła ujednolicona ostatecznie struktura organizacyjna jednostek terenowych WUBP na Pomorze, na skutek czego struktura wewnętrzna PUBP w Inowrocławiu przedstawiała się następująco: - Kierownictwo, - Sekretariat, - Referat I (kontrwywiad), - Referat II (ewidencji i techniki operacyjnej), - Referat III („walki z reakcyjnym podziemiem”), - Referat IV (gospodarczy, od 1949 r. jako Sekcja IV), - Referat V (społeczno-polityczny), - Referat Śledczy, placówki terenowe na terenie danego powiatu, - Aparat Gospodarczy, - Ochrona. - Ambulatorium. W okresie od sierpnia do grudnia 1948 r. w ramach PUBP w Inowrocławiu działał Referat B zajmujący się perlustracją korespondencji. W sierpniu 1948 r. w celu usprawnienia przeprowadzania wywiadu oraz kontroli specjalnej utworzono Referat ds. Wywiadu, a we wrześniu tego samego roku Referat ds. Poboru. W listopadzie 1949 r. zorganizowano w PUBP w Inowrocławiu Referat Kolejowy, który z dniem 1 stycznia 1951 r. został zlikwidowany, a w jego miejsce powołano Referat Komunikacji. Referaty i sekcje stanowiły kompetencyjnie odpowiedniki wydziałów w WUBP, liczyły od dwóch do dziewięciu funkcjonariuszy, na czele których stał kierownik. W marcu 1952 r. doszło do gruntownej zmiany w strukturze terenowej WUBP w Bydgoszczy. W jej wyniku pion operacyjny we wszystkich PUBP stanowiły jedynie Referat II i Referat Śledczy, będące odpowiednikami Wydziału II i Wydziału Śledczego WUBP. Tylko PUBP usytuowane w wiekszych miastach, takich jak m.in. Inowrocław, posiadały odpowiedniki pozostałych wydziałów operacyjnych WUBP. Struktura wewnętrzna PUBP w Inowrocławiu po reorganizacji wyglądała następująco: – Kierownictwo – szef i zastępca, – Sekretariat, – Referat I – Referat II, – Referat III, – Referat IV, – Referat V (od sierpnia 1953 r.), – Referat Śledczy, – Referat A, – Punkt B (perlustracja koperspondencji), – Referat ds. Poboru, – Referat Gospodarczy, – Referat Mobilizacyjny (zajmował się w powiecie sprawami mobilizacyjnymi), – Ochrona, – Ambulatorium. Referatem kierował funkcjonariusz pozostający na etacie starszego referenta. Na czele Ambulatorium stał lekarz, mający do swojej dyspozycji pielęgniarkę. Ochroną budynku dowodził komendant gmachu, mający do pomocy kompanię ochrony składającą się z siedmiu funkcjonariuszy. W 1952 r. utworzono także przy PUBP w Inoworcławiu, w miejsce zlikwidowanego Referatu Komunikacji, Sekcję 8 (Kolejową), która była odpowiednikiem Wydziału VIII przy WUBP w Bydgoszczy. Komórka ta uległa likwidacji w 1954 r. w związku z likwidacją wspomnianego Wydziału VIII. Opisana struktura PUBP w Inowrocławiu przetrwała do początku 1955 r. Na mocy art. 11 dekretu Rady Państwa z 7 grudnia 1954 r. o naczelnych organach administracji państwowej w zakresie spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa publicznego (Dz.U. Nr 54, poz. 269) urząd ministra bezpieczeństwa publicznego został zniesiony. Struktury i kadry UB zostały podporządkowane nowo utworzonemu Komitetowi do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego powołanemu na mocy art. 5 przywołanego dekretu. Dotychczasowa jednostka terenowa WUBP w Bydgoszczy, jaką był PUBP w Inowrocławiu, z dniem 1 kwietnia 1955 r. (data zatwierdzenia etatów WUdsBP w Bydgoszczy) zaczęła funkcjonować jako Powiatowy Urząd ds. Bezpieczeństwa Publicznego w Inowrocławiu, podległa WUdsBP w Bydgoszczy.