Archiwa IPN

Ustawa z 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz.U.2023.102), ustawa z dnia 18.10.2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U.2023.342).

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku (dalej: OAIPN w Białymstoku) gromadzenie zasobu archiwalnego rozpoczęło we wrześniu 2001 r. Ten pierwszy etap przejmowania archiwaliów, trwający do 2002 r., miał zresztą zasadnicze znaczenie dla tworzenia OAIPN w Białymstoku. Do magazynów trafiły wówczas akta m.in. z Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku, z Delegatury Urzędu Ochrony Państwa w Białymstoku, z Komend Wojewódzkich Policji w Białymstoku i Olsztynie oraz podległych im jednostek terenowych (akta personalne i paszportowe), z Okręgowych Inspektoratów Służby Więziennej w Białymstoku i Olsztynie oraz z sądów i prokuratur białostockiego okręgu apelacji. W 2003 r. przekroczono szacowaną pierwotnie na 3000 mb akt wielkość zgromadzonego zasobu. W październiku tego roku zakończono proces rozpakowywania z zapieczętowanych pudeł akt przejętych z Delegatur Urzędu Ochrony Państwa w Białymstoku i Olsztynie. Do końca 2020 r. Oddział w Białymstoku zgromadził w swym zasobie 3381,96 mb akt. Na zasób archiwalny białostockiego Oddziału składają się materiały przejęte: z Delegatur Urzędu Ochrony Państwa, a następnie jej sukcesora - Delegatur Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Białymstoku i Olsztynie, w ilości 538,06 mb (w tym ok. 130 mb akt operacyjnych); z jednostek organizacyjnych Policji - 346,55 mb; z jednostek podległych Komendom Wojewódzkim Milicji Obywatelskiej w Białymstoku i Olsztynie, są to akta paszportowe, które stanowią 1796,31 mb; z jednostek organizacyjnych więziennictwa Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Białymstoku – 27,56 mb; z Archiwów Państwowych w Białymstoku i Suwałkach Oddział w Ełku, z Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów i OBUiAD – 97,58 mb; z archiwów wojskowych – 229,86 mb; z sądów i prokuratur wojskowych – 9,36 mb; od osób prywatnych w postaci darów i kolekcji prywatnych – 21,77 mb. Wśród zgromadzonych materiałów archiwalnych znajdują się także akta przekazane przez jednostki organizacyjne Straży Granicznej, które stanowią w sumie 28,43 mb, akta organów administracji państwowej – 149,77 mb, akta z sądów i prokuratur powszechnych podległych Sądowi Okręgowemu i Prokuraturze Okręgowej w Białymstoku liczą 109,42 mb oraz akta byłej Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku – 27,29 mb. Wymienione zbiory stanowią w większości dokumentację aktową. Oprócz niej do zasobu archiwalnego wchodzą mikrofilmy, których Oddział posiada w ilości 12016 diazo i 12512 jacketów oraz trzy taśmy filmowe i 1 kaseta magnetofonowa. Ważną częścią zasobu archiwalnego OAIPN w Białymstoku są pomoce ewidencyjno-informacyjne, które można podzielić na dwie zasadnicze grupy: wytworzone przez poprzednich aktotwórców akt, które zostały przejęte wraz z dokumentacją archiwalną, w tym kartoteki i inne pomoce ewidencyjne (repertoria, inwentarze akt, dzienniki rejestracyjne, skorowidze, indeksy, rejestry spraw dochodzeniowych i śledczych, książki ewidencyjne, książki kontroli zatrzymanych, spisy zdawczo-odbiorcze akt, protokoły brakowania akt itp.), oraz wytworzone w procesie gromadzenia i porządkowania zasobu archiwalnego OAIPN w Białymstoku, w postaci ksiąg nabytków i ubytków, spisów zdawczo-odbiorczych akt i protokołów przekazania z instytucji oraz od osób prywatnych przekazujących akta do archiwum, a także wszelkiego rodzaju skorowidze, indeksy, elektroniczne zbiory danych i bazy danych oraz kartoteki ewidencyjne umożliwiające szybki dostęp do poszukiwanej informacji. Referat Ewidencji OAIPN w Białymstoku dysponuje łącznie 240,70 mb kartotek, w tym 91,30 mb kartotek ogólnoinformacyjnych i pomocniczych b. Służby Bezpieczeństwa Komend Wojewódzkich Milicji Obywatelskiej/Wojewódzkich Urzędów Spraw Wewnętrznych w Białymstoku, Łomży, Olsztynie i Suwałkach. Zasób białostockiego Oddziału IPN przechowywany jest w magazynach archiwalnych znajdujących się na trzech poziomach jego siedziby. Akta w większości zapakowane w pudła archiwalne wykonane z tektury bezkwasowej umieszczono na regałach przejezdnych i stacjonarnych w celu optymalnego wykorzystania metrażu pomieszczeń i ułatwienia utrzymania podstawowych warunków czystości. Magazyny wyposażono w instalację wentylacyjną zapewniającą utrzymanie stabilnych parametrów temperatury i wilgotności wpływających negatywnie na rozwój mikroflory bakteryjnej niszczącej akta.

Informator. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Białymstoku, red. Dorota Leopold, oprac. Radosław J. Ignatiew, Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo i Jan Jerzy Milewski, Białystok 2002, ss. 55 nlb. 7

Informator. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Białymstoku, red. Dorota Leopold, oprac. Dariusz Olszewski, Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo i Jan Jerzy Milewski, Białystok 2004, ss. 105 nlb. 7

Informator o zasobie Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN w Białymstoku i IPN-KŚZpNP Delegatura w Olsztynie, oprac. Wojciech Fedorowicz, Białystok 2004, ss. 32;

Informator. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Białymstoku. Sprawozdanie z działalności za okres 17 X 2000-31 XII 2006, red. Dorota Leopold, Tomasz Danilecki, oprac. Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo, Dariusz Olszewski i Waldemar Franciszek Wilczewski, Białystok 2007, ss. 239

Instytut Pamięci Narodowej w Białymstoku [w:] Informator o zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku), pod red. Jerzego Bednarka i Rafała Leśkiewicza, Warszawa 2009, s. 465-503

Informator. X lat Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku, red. Dorota Leopold, Tomasz Danilecki, oprac. Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo, Zbigniew Kulikowski, Agnieszka Rusiłowicz i Waldemar Franciszek Wilczewski, Białystok 2010, ss. 364

sierpień oraz dni ustawowo wolne od pracy

Z centrum miasta w kierunku Starosielce: autobusy linii 4, 8, 12, 14, z dworca PKP: autobus linii 4, z dworca PKS autobus linii 107. Przystanek docelowy linii nr 8, 12, 25 – pętla przy dworcu PKP Starosielce, autobusów linii 4, 14 i 107 przystanek Meksykańska/IPN (nr 225)

Na podstawie ustawy z 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz.U.2023.102), ustawy z dnia 18.10.2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U.2023.342), IPN realizuje następujące typy wniosków: (1) o udostępnienie do wglądu dokumentów dotyczących wnioskodawcy lub nieżyjącej osoby najbliższej (2) o udostępnienie oraz wydanie kopii dokumentów osobowych dotyczących pracownika lub funkcjonariusza organów bezpieczeństwa państwa (3) o udostępnienie dokumentów na potrzeby prowadzenia badań naukowych oraz publikacji materiału prasowego; (4) o udostępnienie dokumentów w celu wykonywania zadań ustawowych; (5) o udostępnienie do wglądu kopii akt spraw lustracyjnych; (6) o udostępnienie informacji zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa dotyczących osób pełniących funkcje publiczne; Udostępnienie wybranych kolekcji, zespołów i zbiorów archiwalnych warunkują również dwustronne umowy zawierane pomiędzy IPN i instytucjami współpracującymi, w szczególności zagranicznymi, oraz osobami prywatnymi (dot. kolekcji, zbiorów oraz archiwów prywatnych i rodzinnych). Nie udostępnia się oryginałów materiałów w złym stanie technicznym oraz poddanych czynnościom cyfryzacji. Wnioski są realizowane przez Oddziały zgodnie z właściwością miejscową określone wg zasięgu sadów apelacyjnych.