Seria

Akta spraw sądowych

Akta spraw karnych odzwierciedlają całą procedurę karną, jakiej była poddana osoba, której sprawę rozpatrywał sąd i stanowią zbiór dokumentów powstałych w toku działalności organów bezpieczeństwa, prokuratury, sądów oraz więziennictwa. Znajdują się w nich się w nich m.in.: postanowienia o wszczęciu śledztwa, nakazy zatrzymania i osadzenia w areszcie, protokoły przesłuchań podejrzanych oraz świadków, protokoły rewizji i oględzin dowodów rzeczowych, postanowienia o umorzeniu sprawy lub pociągnięciu do odpowiedzialności karnej i akt oskarżenia wytworzone przez organy ścigania; protokoły z posiedzenia niejawnego, rozprawy głównej, wyrok z uzasadnieniem, odwołania i postanowienia w sprawie wydane przez drugą instancję, korespondencja w sprawie przyznania prawa łaski lub wykonania wyroku i protokół z egzekucji (w przypadku skazania na karę śmierci), protokoły posiedzeń niejawnych sądu w sprawach o zastosowanie amnestii lub warunkowego zwolnienia wytworzone przez wymiar sprawiedliwości; opinie władz więziennych o skazanym oraz zawiadomienia o miejscu odbywania kary i o zwolnieniu po jej odbyciu wytworzone przez organy więziennictwa, a także postanowienia o unieważnieniu wyroku i przyznaniu odszkodowania, które na mocy Ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwowego zapadały w sądach wojewódzkich i okręgowych w latach 1991-2012. Akta spraw karnych stanowią nieprzebrany materiał do badań nad działalnością opozycji antykomunistycznej w Polsce w latach 1946-1955 oraz umożliwiają ustalenie danych osób ze składu orzekającego oraz aparatu śledczego, które nadużyły swojej władzy. Mogą też stanowić materiał dowodowy w postępowaniach sądowych o unieważnienie wyroku i przyznanie odszkodowania za doznane represje. Jeżeli chodzi o metodę porządkowania serii „Akta spraw karnych” zdecydowano się na odtworzenie pierwotnego układu kancelaryjnego, czyli rekonstrukcji układu zarejestrowanego za pomocą sygnatur. W tym celu posłużono się repertoriami Sr., w których rejestrowano wszystkie wpływające do sądu sprawy karne.