Zespół / zbiór

Zespół / zbiór

Powiązania pomiędzy materiałami archiwalnymi mogą nastąpić wskutek ich wytworzenia i zgromadzenia w jednym urzędzie (instytucji) lub osobę prywatną, albo wskutek zgromadzenia dokumentów na podstawie odrębnie ustalanych kryteriów.

Charakterystyka zespołu (zbioru) archiwalnego
Nazwa zespołu (zbioru) archiwalnego

Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Tarnowie [1975] 1983-1990

Przyporządkowanie w archiwum Instytutu
Dział archiwum
Cywilne organy bezpieczeństwa państwa
Daty dokumentów w zespole (zbiorze) archiwalnym
Anteriora
1930
Data początkowa
1975
Data końcowa
1990
Posteriora
2020
Informacje o zespole (zbiorze) archiwalnym
Zasięg terytorialny oddziaływania

W skład województwa tarnowskiego weszły: miasta: Tarnów, Bochnia, Brzesko, Dąbrowa Tarnowska, Dębica, Pilzno, Radomyśl Wielki, Tuchów i Żabno, gminy: Bochnia, Bolesław, Bogucice, Borzęcin, Brzesko, Brzeźnica, Brzostek, Ciężkowice, Czarna, Czchów, Dąbrowa Tarnowska, Dębica, Dębno, Gnojnik, Gręboszów, Gromnik, Iwkowa, Jodłowa, Lipnica Murowana, Lisia Góra, Łapanów, Łęg Tarnowski, Mędrzechów, Nowy Wiśnicz, Olesno, Otfinów, Pilzno, Pleśna, Radgoszcz, Radłów, Radomyśl Wielki, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski, Rzezawa, Skrzyszów, Szczepanów, Szczucin, Szczurowa, Szerzyny, Tarnów, Trzciana-Żegocina, Tuchów, Wadowice Górne, Wierzchosławice, Wietrzychowice, Wojnicz, Zabawa, Zakliczyn, Żabno i Żyraków (podstawa prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw, Dz.U.1975.17.92).

Dzieje ustrojowe aktotwórcy

W wyniku reformy zmieniającej podział administracyjny Polski z dniem 1 czerwca 1975 r. Tarnów stał się siedzibą władz nowoutworzonego województwa tarnowskiego (Dz. U. Nr 16, poz. 91). Wtedy również rozpoczęła swoją działalność Komenda Wojewódzka MO w Tarnowie, będąca podstawową jednostką MSW na szczeblu wojewódzkim. W skład kierownictwa wchodził komendant wraz z kilkoma zastępcami, m.in. zastępca komendanta wojewódzkiego ds. SB odpowiedzialny za wojewódzką strukturę Służby Bezpieczeństwa i zastępca komendanta wojewódzkiego ds. MO odpowiedzialny za wojewódzką strukturę Milicji Obywatelskie. Do grona kierownictwa KWMO należeli również: zastępca komendanta wojewódzkiego ds. administracyjno-gospodarczych oraz zastępca komendanta wojewódzkiego ds. polityczno-wychowawczych (od listopada 1981 r.). Funkcję organu doradczego kierownictwa pełnił starszy inspektor przy zastępcy komendanta wojewódzkiego MO ds. SB (od 1990 r. Inspektorat I), który był odpowiedzialny za szkolenie, opracowywanie instrukcji oraz planów bieżącej działalności służby, a także zajmował się realizowaniem zadań zleconych przez Departament I MSW (wywiad). Zadaniem Inspektoratu Analityczno-Informacyjnego (składającego się z jednego funkcjonariusza) było opracowywanie analiz, planów działań komend wojewódzkich MO oraz informacji dziennych i okresowych dla kierownictwa komendy oraz Gabinetu Ministra. Podstawową komórką organizacyjną w KWMO był wydział, który dzielił się na sekcje. Istniały również samodzielne sekcje nie podlegające wydziałom. Wydziałem kierował naczelnik, który miał jednego lub dwóch zastępców, natomiast na czele sekcji stali kierownicy. W 1975 r. w strukturze KWMO w Tarnowie funkcjonowały wydziały: Ogólny, Wydział II, Wydział III, Wydział IV, Śledczy, Dochodzeniowo-Śledczy, Kryminalny, Kryminalistyki, Kadr, Finansowy, Wydział „B”, Wydział „C”, Wydział „T”, Wydział „W”, Paszportów, Ruchu Drogowego, Łączności, Wydział do Walki z Przestępczością Gospodarczą, Inwestycji i Remontów, Szkolenia, Prewencji, Gospodarki Materiałowo-Technicznej, Inspekcji (w tym Zespół ds. SB), Wojewódzkiego Stanowiska Kierowania, Zdrowia i Spraw Socjalnych oraz Samodzielna Sekcja „A”, Grupa „S” i ZOMO. W lipcu 1979 r. w związku z powołaniem w strukturze MSW Departamentu IIIA (od 1981 r. Departament V), utworzono w Tarnowie Wydział IIIA (przekształcony w 1981 r. w Wydział V), a w listopadzie 1981 r. Wydział Polityczno-Wychowawczy. W lipcu 1982 r. (podobnie jak w 22 innych, mniejszych województwach) wydziały „B”, „C”, „T” i „W” przekształcono w sekcje (o takich samych nazwach) i włączono do nowo powstałego Wydziału Zabezpieczenia Operacyjnego. Komendzie Wojewódzkiej MO w Tarnowie podlegały komendy miejskie w Tarnowie, Dębicy, Bochni i Brzesku oraz komisariat w Dąbrowie Tarnowskiej, którym z kolei podlegały posterunki MO. W styczniu 1983 r. wprowadzono podział województw na rejony, w wyniku którego powstały komendy rejonowe i dzielnicowe MO (Zarządzenie nr 6/83 MSW), a w marcu tego roku powołano w tych komendach komórki SB (Zarządzenie 012/83 MSW). Wprowadzono wówczas stanowiska zastępców komendantów ds. SB w komendach rejonowych, miejskich i dzielnicowych. Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. (Dz. U. Nr 38, poz. 172) o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów wprowadziła nowe nazewnictwo jednostek terenowych MSW. Dotychczasową Komendę Wojewódzką MO przemianowano na Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Tarnowie, a komendy rejonowe odpowiednio na rejonowe urzędy spraw wewnętrznych. Zmieniła się również tytulatura kierownictwa – wprowadzono funkcję szefa i zastępcy szefa WUSW (i odpowiednio RUSW). Zgodnie z Zarządzeniem MSW z dn. 27 grudnia 1985 r. WUSW w Tarnowie podlegały jednostki: RUSW w Bochni (miasto Bochnia i gminy: Bochnia, Lipnica Murowana, Łapanów, Nowy Wiśnicz, Rzezawa, Żegocina), RUSW w Brzesku (miasto Brzesko i gminy: Borzęcin, Brzesko, Czchów, Dębno, Gnojnik, Iwkowa, Szczurowa, Zakliczyn), RUSW w Dąbrowie Tarnowskiej (miasta: Dąbrowa Tarnowska, Żabno i gminy: Bolesław, Dąbrowa Tarnowska, Gręboszów, Mędrzechów, Olesno, Radgoszcz, Szczucin, Wadowice Górne, Wietrzychowice, Żabno), RUSW w Dębicy (miasta: Dębica, Pilzno, Radomyśl Wielki i gminy: Brzostek, Czarne, Dębica, Jodłowa, Pilzno, Radomyśl Wielki, Żyraków), RUSW w Tarnowie (miasta: Tarnów, Tuchów i gminy: Ciężkowice, Gromnik, Lisia Góra, Pleśna, Radłów, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski, Skrzyszów, Szerzyny, Tarnów, Tuchów, Wierzchosławice, Wojnicz). W 1984 r. Wydział Łączności został włączony do pionu SB, co nastąpiło zgodnie z decyzją MSW z dn. 8 grudnia 1983 r. w sprawie przekazania wydziałów łączności pod bezpośredni nadzór zastępców szefów wojewódzkich urzędów spraw wewnętrznych ds. SB. W 1985 r. utworzono Inspektorat Ochrony Funkcjonariuszy i Wydział VI (w związku z powstaniem Departamentu VI MSW). Zarządzenie nr 04/87 Szefa WUSW w Tarnowie z dn. 19 lutego 1987 r. w sprawie zakresu działania członków kierownictwa WUSW (na podstawie Zarządzenia nr 03/84 MSW z dn. 20 stycznia 1984 r.) wprowadziło podporządkowanie wydziałów WUSW do bezpośredniego nadzoru przez członków kierownictwa. W związku z powyższym Szefowi WUSW podlegały: Inspektorat Ochrony Funkcjonariuszy, Wydział Inspekcji (z wyłączeniem ochrony przemysłu), Wydział Kadr, Wydział Ogólny i Zespół ds. Organizacyjno-Prawnych; Zastępcy Szefa WUSW ds. SB podlegały: Wydział II, Wydział III, Wydział IV, Wydział V, Wydział VI, Śledczy, Samodzielna Sekcja „A”, Wydział Zabezpieczenia Operacyjnego, Paszportów, Inspektorat Analityczno-Informacyjny, Wydział Łączności i Inspekcji (w sprawach dot. ochrony przemysłu); Zastępcy Szefa WUSW ds. MO podlegały: Wydział Wojewódzkiego Stanowiska Kierowania, Kryminalny, dw. z Przestępstwami Gospodarczymi, Dochodzeniowo-Śledczy, Kryminalistyki, Prewencji, Ruchu Drogowego oraz ZOMO; Zastępcy Szefa WUSW ds. Polityczno-Wychowawczych podlegały natomiast: Wydział Polityczno-Wychowawczy, Szkolenia, Klub Emerytów i Rencistów, Grupa „S” oraz GKS „Błękitni”. Zmiany polityczne związane z wyborami czerwcowymi 1989 r. doprowadziły do poważnej reorganizacji pionu SB. Zlikwidowano pion „W”, a wkrótce także departamenty III, IV, V, VI, Inspektorat Ochrony Przemysłu i Biuro Studiów oraz ich odpowiedniki w terenie. Na bazie zlikwidowanych departamentów utworzono nowe, w związku z czym analogiczne zmiany nastąpiły na szczeblu wojewódzkim. Zorganizowano wtedy Wydział Ochrony Konstytucyjnego Porządku Państwa (dotychczas Wydział III), Wydział Ochrony Gospodarki (z dotychczasowych wydziałów V i VI) oraz Wydział Studiów i Analiz (dotychczas Wydział IV). W listopadzie 1989 r. w związku z likwidacją pionu polityczno-wychowawczego rozwiązano Wydział Szkolenia oraz Polityczno-Wychowawczy i utworzono jeden Wydział Szkolenia i Wychowania. Od teraz w każdym RUSW mogła funkcjonować tylko jedna komórka organizacyjna SB (grupa, referat, sekcja lub wydział). Na przełomie 1989/90 r. ponownie powołano Wydział „C” (w grudniu 1989 r. zlikwidowano Wydział Zabezpieczenia Operacyjnego). Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Tarnowie zakończył działalność w lipcu 1990 r. Uchwalona 6 kwietnia 1990 r. (weszła w życie 10 maja 1990 r.) ustawa o Policji powołała do życia komendy wojewódzkie i rejonowe oraz komisariaty Policji (Dz. U. 1990, nr 30, poz. 179). Służba Bezpieczeństwa w Tarnowie zakończyła działalność na podstawie Zarządzenia Szefa WUSW w Tarnowie z dn. 30 maja 1990 r. Zadania realizowane przez Samodzielną Sekcję „A” miały pozostać niezmienione do czasu zorganizowania Urzędu Ochrony Państwa, a Wydziału Łączności i Wydziału „C” do czasu reorganizacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Jeszcze w czerwcu Minister Spraw Wewnętrznych mianował Komendanta Wojewódzkiego Policji w Tarnowie (rozkaz personalny nr 02299 z dn. 05.06.1990 r.), który jednocześnie pełnił obowiązki szefa WUSW w okresie przejściowym. W miejsce zlikwidowanej Służby Bezpieczeństwa powołano Urząd Ochrony Państwa (Dz. U. 1990, nr 30, poz. 180), a województwo tarnowskie znalazło się na obszarze działalności Delegatury UOP w Krakowie.

Charakterystyka archiwalna zespołu (zbioru) archiwalnego
Dzieje zespołu (zbioru) archiwalnego

Archiwalia wytwarzane przez KWMO/WUSW w Tarnowie były gromadzone w Wydziale „C”, a od 1982 r. w Sekcji „C” Wydziału Zabezpieczenia Operacyjnego. Organizację i zasady postępowania z materiałami archiwalnymi gromadzonymi w archiwum określały: Zarządzenie nr 034/74 MSW z dn. 10 maja 1974 r. w sprawie postępowania z aktami archiwalnymi w resorcie spraw wewnętrznych (nowelizacja: Zarządzenie nr 30/79 MSW z dn. 2 lipca 1979 r.) oraz Zarządzenie nr 049/85 MSW z dn. 8 lipca 1985 r. w sprawie organizacji i zasad postępowania z materiałami archiwalnymi w resorcie spraw wewnętrznych. Zgodnie z tymi normatywami zasób archiwalny Wydziału „C” KWMO w Tarnowie stanowiły akta wytworzone przez tą jednostkę oraz przejęte z wydziałów „C” komend wojewódzkich istniejących przed reformą administracyjną z 1975 r. tj. z Krakowa i Rzeszowa (kopie kartotek dot. osób obecnie zamieszkałych na terenie nowego województwa, akta osobowe zwolnionych funkcjonariuszy SB, MO i ORMO zamieszkałych obecnie na terenie woj. tarnowskiego, teczki personalne i pracy wyeliminowanych tajnych współpracowników, którzy nie brali bezpośrednio udziału w rozpracowaniu „reakcyjnego podziemia, bandytyzmu bądź szpiegostwa” zamieszkujących na terenie województwa, kopie opracowań monograficznych dotyczące terenu województwa). Zasób archiwalny komend miejskich, komisariatów i posterunków stanowiły akta wytworzone przez te jednostki. Zgodnie z Zarządzeniem nr 049/85 MSW z dn. 8 lipca 1985 r. Sekcja „C” Wydziału Zabezpieczenia Operacyjnego w Tarnowie miała również przechowywać materiały archiwalne rejonowych urzędów spraw wewnętrznych, komisariatów i posterunków MO posiadające kategorię powyżej „B-5”. W związku z likwidacją WUSW w Tarnowie w lipcu 1990 r. zasób archiwalny przejęła Komenda Wojewódzka Policji w Tarnowie. Akta tarnowskiej Służby Bezpieczeństwa zostały przekazane do Delegatury Urzędu Ochrony Państwa w Krakowie (przekształconej na mocy ustawy z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu w Delegaturę Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Krakowie), skąd w latach 2001-2007 były sukcesywnie przekazywane do zasobu krakowskiego Oddziału IPN. Materiały archiwalne dotyczące funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa, MO do 1954 r., a także współdziałania pionów MO i SB są od lutego 2002 r. sukcesywnie przekazywane przez Komendę Wojewódzką Policji w Krakowie i jej oddział Zamiejscowy w Tarnowie oraz powiatowe komendy policji z terenu dawnego województwa tarnowskiego do zasobu archiwalnego krakowskiego Oddziału IPN. Natomiast materiały administracyjne dotyczące struktury i organizacji KWMO/WUSW w Tarnowie znajdują się w archiwum Policji.

Charakterystyka zawartości zespołu (zbioru) archiwalnego

Zespół akt WUSW w Tarnowie tworzy dokumentacja administracyjna, operacyjna i akta personalne pracowników resortu spraw wewnętrznych w postaci teczek akt i mikrofilmów. Ponadto do zespołu należy zbiór biblioteczny oraz dokumentacja paszportowa o sygnaturze EATA. Metoda archiwizowania dokumentacji w resorcie spraw wewnętrznych przewidywała, że poszczególnym typom archiwaliów nadawano dwuczęściową sygnaturę – oznaczenie cyfrowe (używano cyfr arabskich) łamane przez inne oznaczenie cyfrowe (cyfrę rzymską) lub oznaczenie literowe, gdzie cyfra rzymska lub oznaczenie literowe oznaczały typ akt. Wśród zespołu akt WUSW w Tarnowie można zatem wyodrębnić: Sygnatura I – akta osobowych źródeł informacji (OZI) tj. tajnych współpracowników (TW), kandydatów na tajnych współpracowników (kTW), kontaktów operacyjnych (KO), właścicieli lokali kontaktowych (LK), mieszkań konspiracyjnych (MK), skrzynek kontaktowych (SK), rezydentów, konsultantów itd. Teczki personalne oraz teczki pracy zawierają dane osobowe współpracowników różnych kategorii, analizy dotyczące OZI, a także jego przydatności operacyjnej, materiały, na podstawie których dokonano werbunku, zobowiązanie do współpracy (jeśli pobrano), nazwiska oficerów prowadzących, doniesienia i inne materiały przekazane przez współpracownika oraz materiały z kontroli pracy osobowego źródła informacji. Sygnatura II – akta spraw operacyjnych, czyli m.in. sprawy operacyjnego sprawdzenia (SOS), sprawy operacyjnego rozpracowania (SOR), kwestionariusze ewidencyjne (KE) itd. Akta operacyjne zawierają materiały zbierane na osoby (tzw. figurantów spraw) lub grupy osób (np. nieformalne stowarzyszenia, struktury związkowe) pozostających w zainteresowaniu Służby Bezpieczeństwa. Znajduje się w nich przede wszystkim dokumentacja zebrana podczas inwigilacji, realizowanej poprzez bezpośrednią obserwację, otaczanie osobowymi źródłami informacji i perlustrację korespondencji oraz stenogramy z podsłuchów, a także dokumentacja z podglądów i analizy dotyczące figuranta sprawy. W przypadku WUSW w Tarnowie są to głównie sprawy dotyczące osób zatrudnionych w przedsiębiorstwach techniczno-produkcyjnych na terenie województwa tarnowskiego podejrzewanych o niegospodarność, sabotaż lub działalność szpiegowską oraz sprawy dotyczące różnego rodzaju awarii i zaistniałych niewłaściwości w produkcji lub niezadowolenia wśród pracowników. Sygnatura III – akta kontrolno-śledcze, czyli dokumentacja działań organów bezpieczeństwa państwa (Wydział Śledczy WUSW w Tarnowie) podejmowanych wobec osób i grup osób, które uznano za niebezpieczne dla panującego ustroju. Gromadzona w ramach tego typu spraw dokumentacja miała na celu doprowadzenie figurantów (podejrzanych) przed oblicze sądu. W przypadku WUSW w Tarnowie są to sprawy dotyczące m.in.: posługiwania się sfałszowanymi paszportami, kolportażu ulotek o treści antyreżimowej, nielegalnej działalności związkowej oraz obrotu obcymi środkami płatniczymi bez wymaganego zezwolenia. Sygnatura IV – akta spraw obiektowych (SO) i zagadnieniowych, czyli dokumentacja operacyjna prowadzona przez Służbę Bezpieczeństwa w związku z inwigilacją konkretnych obiektów tj. zakładów pracy, środowisk zawodowych, stowarzyszeń oraz grup i zagadnień (m. in.: SO krypt. „Zapora” i „Zapora II” – zabezpieczenie jednostek wojskowych na terenie woj. tarnowskiego, SO krypt. „Woda” – elektrownia wodna na rzece Dunajec w Czchowie, SO krypt. „Tęcza” – Dębicka Fabryka Farb i Lakierów, SO krypt. „Inwestycja” – budownictwo sakralne i kościelne na terenie woj. tarnowskiego, SO krypt. „Biblia” – związki wyznaniowe i kościoły nierzymskokatolickie, SO krypt. „Tarchem” – Zakłady Azotowe w Tarnowie, SO krypt. „Jedność” – Rada Wojewódzka PRON w Tarnowie, SO krypt. „Demokracja” – Stronnictwo Demokratyczne w Tarnowie). Sprawy obiektowe zakładano wszystkim zgromadzeniom zakonnym i kurii diecezjalnej. Charakter gromadzonej dokumentacji jest podobny jak w grupie materiałów sygnowanych „II”. Sygnatura V – akta osobowe funkcjonariuszy SB zawierające dokumenty składane przez samych funkcjonariuszy (związane np. z przyjęciem lub odejściem ze służby), materiały dotyczące członków ich rodzin, dokładny opis przebiegu służby, adnotacje o wynagrodzeniach oraz opinie przełożonych (w tym o przydatności do działań specjalnych lub działań o wyjątkowym utajnieniu). W teczkach funkcjonariuszy niejednokrotnie można znaleźć także informacje o ilości i kryptonimach spraw oraz osobowych źródeł informacji prowadzonych przez danego oficera SB. Sygnatura VI – akta osobowe funkcjonariuszy MO przyjętych do służby do dnia 14 grudnia 1954 r. Często w taki sposób sygnowano także akta personalne funkcjonariuszy SB. Materiały administracyjne MO i SB (częściowo sygnowane symbolem /K) – dokumentacja analityczna i sprawozdawcza, zarządzenia, decyzje, instrukcje i wytyczne komendanta wojewódzkiego MO/szefa WUSW w Tarnowie, rozkazy personalne, listy płac funkcjonariuszy MO i SB, dzienniki korespondencyjne, materiały dotyczące szkoleń, protokoły zdawczo-odbiorcze, pokontrolne i brakowania akt, materiały dotyczące struktur organizacyjnych oraz zakresów czynności i inne dokumenty komórek organizacyjnych WUSW w Tarnowie. Materiały administracyjne uzupełnia dokumentacja ewidencyjna w postaci karotek (m.in. ogólnoinformacyjna – połączona w jedną kartotekę z WUSW w Krakowie i WUSW w Nowym Sączu; funkcjonariuszy SB i MO; kartoteka osób ubiegających się o paszport) oraz dzienników rejestracyjnych i archiwalnych Wydziału „C” WUSW w Tarnowie. Kartoteka ogólnoinformacyjna (kartoteka alfabetyczno-fonetyczna ułożona według nazwisk) spełniała trzy podstawowe funkcje: informacyjną – dostarczała wszystkich informacji o osobach będących w zainteresowaniu organów bezpieczeństwa; koordynacyjną – wykluczała możliwość zainteresowania się tą samą osobą przez dwie jednostki operacyjne; zabezpieczającą – zabezpieczała zbiory kartoteki przed wydostaniem się zawartych w niej informacji poza resort spraw wewnętrznych. W dziennikach rejestracyjnych ewidencjonowano wszystkie zainteresowania operacyjne. Nie umieszczano tam nazwisk, lecz odnotowywano wszystkie istotne informacje świadczące o przebiegu sprawy, aż do jej zamknięcia. Po zamknięciu sprawy materiały operacyjne z jednostki operacyjnej przekazywano do Wydziału „C”, gdzie wpisywano je do księgi inwentarzowej, rejestru zwanego dziennikiem archiwalnym. Inwentarze tego rodzaju prowadzono osobno dla poszczególnych działów dokumentacji operacyjnej. Materiały jednostek terenowych zawierają akta administracyjne tych jednostek w postaci m.in. zarządzeń, decyzji i wytycznych komendanta wojewódzkiego MO/szefa WUSW w Tarnowie oraz komendantów miejskich MO/szefów RUSW odpowiednich jednostek, dzienników korespondencyjnych i ewidencji szyfrogramów oraz materiałów dotyczących kontroli wewnętrznych. Zbiór biblioteczny składa się z wydawnictw resortowych zgromadzonych przez KWMO/WUSW w Tarnowie. Akta paszportowe – dokumentacja Wydziału Paszportów dotycząca osób zamieszkałych na terenie województwa tarnowskiego, ubiegających się o wyjazd zagraniczny.

Sposób uporządkowania akt

Sposób uporządkowania akt: Struktura inwentarza WUSW w Tarnowie, w którym do opracowania zespołu przyjęto schematyczno-rzeczową metodę porządkowania dokumentów powstała w oparciu o Wytyczne Zespołu Metodycznego IPN-KŚZpNP dot. inwentarzy archiwalnych wojewódzkich urzędów spraw wewnętrznych z lat 1983-1990 (dla województw utworzonych w roku 1975) z dn. 31 marca 2010 r., ustalenia Rady Instytutu zamieszczone w załączeniu do Uchwały Nr 2/12 z dn. 3 lutego 2012 r. w sprawie formy inwentarza archiwalnego, Uchwałę nr 4/12 z dn. 5 kwietnia 2012 r. dot. zmian do nr 2/12, a także o założenia zamieszczone w zarządzeniach nr 034/74 z dn. 10 maja 1974 r. i nr 049/85 z dn. 8 lipca 1985 r. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie organizacji i zasad postępowania z aktami archiwalnymi w resorcie spraw wewnętrznych. Zespół akt WUSW w Tarnowie [1975] 1983-1990 dzieli się na dwa podzespoły: Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej z lat 1975-1983 oraz Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych z lat 1983-1990. W ramach podzespołu KWMO w Tarnowie wyróżniamy 3 serie: 1) materiały administracyjne SB – uporządkowano dokumentację w ramach podserii: Wydział II, Wydział III, Wydział IV, Wydział V, Wydział Śledczy, Wydział „C”, Wydział „T”, Wydział Paszportów, Inspektorat Analityczno-Informacyjny, Wydział Ogólny (materiały dot. sekretariatu I zastępcy komendanta KWMO); 2) materiały administracyjne MO - uporządkowano dokumentację w ramach podserii: Wydział Ogólny, Wydział Kryminalistyki, Wydział Kadr, Wydział Łączności, Wydział Finansowy, Wydział Inspekcji, Wojewódzkie Stanowisko Kierowania; Akta administracyjne MO i SB uporządkowano w podseriach opartych na strukturze organizacyjnej wydziałów KWMO w Tarnowie. 3) materiały jednostek terenowych, tj. Komend Miejskich Milicji Obywatelskiej w Tarnowie i Bochni z lat 1975-1983; Dokumentację podzespołu WUSW w Tarnowie uporządkowano w ramach 7 serii: 1) materiały operacyjne wytworzone przez SB podzielone na 4 podserie: Sygnatura I (osobowe źródła informacji), Sygnatura II (rozpracowania operacyjne), Sygnatura III (postępowania przygotowawcze) i Sygnatura IV (sprawy obiektowo-zagadnieniowe). Symbole podserii oznaczone rzymskimi cyframi wprowadzono Zarządzeniem nr 0107/68 MSW z dn. 24 października 1968 r. w sprawie postępowania z aktami archiwalnymi Służby Bezpieczeństwa i Służby Milicji i nadawano w Wydziale „C” w momencie przekazania poszczególnych spraw do archiwum. Podczas porządkowania dokumentacji utrzymano układ akt operacyjnych nadany w archiwum resortowym; 2) materiały osobowe funkcjonariuszy podzielone na 2 podserie: Sygnatura V – funkcjonariusze SB, Sygnatura VI – funkcjonariusze MO. Symbole V i VI wprowadzono Zarządzeniem nr 034/74 MSW z dn. 10 maja 1974 r. Podczas porządkowania dokumentacji utrzymano układ akt osobowych nadany w archiwum resortowym. Akta osobowe funkcjonariuszy zarchiwizowane po rozwiązaniu SB weszły w skład serii „materiały osobowe”, ale nie zostały przyporządkowane do podserii; 3) materiały administracyjne SB - uporządkowano dokumentację w ramach podserii: Wydział II, Wydział III, Wydział IV, Wydział V, Wydział Śledczy, Samodzielna Sekcja „A”, Wydział Zabezpieczenia Operacyjnego, Wydział Paszportów, Wydział Łączności, Wydział VI, Wydział „C”, Wydział Inspekcji (Zespół ds. SB), Inspektorat Ochrony Funkcjonariuszy, Wydział Polityczno-Wychowawczy, Wydział Ogólny (materiały dot. sekretariatu I Zastępcy Szefa WUSW), Wydział Ochrony Konstytucyjnego Porządku Państwa, Wydział Ochrony Gospodarki, Wydział Studiów i Analiz, Inspektorat Analityczno-Informacyjny; 4) materiały administracyjne MO - uporządkowano dokumentację w ramach podserii: Wydział Ogólny, Wydział Kryminalny, Wydział Kryminalistyki, Wydział Finansowy, Wydział Szkolenia, Wydział Prewencji, Wojewódzkie Stanowisko Kierowania, Wydział Kadr, Wydział Dochodzeniowo-Śledczy, Wydział Gospodarki Materiałowo-Technicznej; Akta administracyjne MO i SB ułożono w ramach podserii opartych na strukturze organizacyjnej wydziałów WUSW w Tarnowie; 5) materiały jednostek terenowych zawierają dokumentację administracyjną Rejonowych Urzędów Spraw Wewnętrznych w Tarnowie, Bochni, Brzesku, Dębicy i Dąbrowie Tarnowskiej z lat 1983-1990; 6) zbiór biblioteczny - wydawnictwa resortowe zgromadzone w KWMO/WUSW w Tarnowie; 7) akta paszportowe o sygn. EATA; W ramach podzespołu WUSW w Tarnowie nie wyróżniono materiałów obronnych dot. przygotowań jednostek na wypadek wojny i poważnego zagrożenia. Poszczególne jednostki archiwalne zawierające informacje na temat zagadnień obronnych zostały przyporządkowane do poszczególnych wydziałów, które dokumentację wytworzyły lub przechowywały w ramach serii akt administracyjnych.

Informacje techniczne o zespole (zbiorze) archiwalnym
Język akt
j. polski
Wskazówki bibliograficzne
Zestawienie bibliografi oraz wykaz źródeł

Literatura: Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. Tom III, 1975-1990, red. P. Piotrowski, Warszawa 2008; Piotrowski P., Struktury Służby Bezpieczeństwa MSW 1975-1990, „Pamięć i Sprawiedliwość” nr 1, 2003; Twarze tarnowskiej bezpieki (wystawa), opracowanie merytoryczne: M. Wenklar, Kraków 2007; Musiał F., Podręcznik bezpieki, Kraków 2007; Wykaz źródeł: AIPN Kr 049/139, Zarządzenie MSW z dn. 27 grudnia 1985 r. w sprawie terytorialnego zasięgu działania rejonowych urzędów spraw wewnętrznych i podległych im jednostek; AIPN Kr 0179/145, Zarządzenie nr 034/74 MSW z dn. 10 maja 1974 r. w sprawie zasad i sposobu postępowania z aktami archiwalnymi w resorcie spraw wewnętrznych; AIPN Kr 061/473, Zarządzenie nr 049/85 MSW z dn. 8 lipca 1985 r. w sprawie organizacji i zasad postępowania z materiałami archiwalnymi w resorcie spraw wewnętrznych, AIPN Kr 516/36; Pismo okólne wiceministra spraw wewnętrznych gen. Konrada Straszewskiego do szefów WUSW z dn. 2 stycznia 1984 r.; AIPN Kr 492/4, Zarządzenie nr 07/90 Szefa WUSW w Tarnowie z dn. 30 maja 1990 r. w sprawie zaprzestania działalności Służby Bezpieczeństwa w WUSW w Tarnowie; AIPN Kr 050/58 t.2, Zarządzenie nr 03/84 MSW z dn. 20 stycznia 1984 r. w sprawie zakresu działania szefa wojewódzkiego urzędu spraw wewnętrznych; AIPN Kr 050/58 t.2, Zarządzenie nr 04/84 MSW z dn. 20 stycznia 1984 r. w sprawie zakresu działania szefa rejonowego (miejskiego, dzielnicowego) urzędu spraw wewnętrznych; AIPN Kr 049/10 t.2, Zarządzenie nr 04/87 Szefa WUSW w Tarnowie z dn. 19 lutego 1987 r. w sprawie zakresu działania członków kierownictwa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Tarnowie; AIPN Kr 049/145, Struktura organizacyjna Wydziału II KWMO w Tarnowie, Zakres działania Wydziału II WUSW w Tarnowie, 7 kwietnia 1984 r., Rozkaz Organizacyjny Szefa WUSW nr 05/TA/89 z dn. 16 czerwca 1989 r. (Grupa ds. obrotu komunikacji); AIPN Kr 310/5, Struktura organizacyjna i zakresy czynności Samodzielnej Sekcji „A” WUSW w Tarnowie, 30 stycznia 1987 r.; AIPN Kr 049/10 t.1, Rozkaz Organizacyjny Szefa WUSW nr 016/TA/89 z dn. 17 listopada 1989 r. (Wydział Studiów i Analiz); AIPN Kr 049/12 t.1, Ramowy zakres działania Wydziału Studiów i Analiz WUSW w Tarnowie, 29 grudnia 1989 r.; AIPN Kr 049/16 t. 8, Zakres działania Wydziału Śledczego WUSW w Tarnowie, 1 października 1986 r.; AIPN Kr 049/8 t.6, Wyciąg z Zarządzenia nr 075/89 MSW z dn. 24 sierpnia 1989 r. w sprawie likwidacji i przekształcenia niektórych jednostek organizacyjnych, 18 września 1989 r., Ramowy zakres działania i struktura Wydziału Ochrony Gospodarki WUSW w Tarnowie, 4 grudnia 1989 r.; AIPN Kr 047/109, Ramowe zakresy działań pionów IV i VI SB w terenowych urzędach spraw wewnętrznych, 1984; AIPN Kr 049/103, Decyzja nr 05/85 Szefa RUSW w Dębicy w sprawie szczegółowego podziału zadań w kierownictwie w nawiązaniu do Zarządzenia 04/84 MSW, 10 czerwca 1985 r.