IPN Bi 561/1

Zbiór dokumentów wykopanych ne terenie posesji we wsi Gromadzyn Stary

Zbiór został odnaleziony podczas prac budowlanych we wsi Stary Gromadzyn w 2012 roku. Dokumenty były zakopane w metalowej skrzynce po amunicji. Do IPN przekazał je nauczyciel ze szkoły podstawowej w Czerwonem Pan Jacek Bagiński. Ponieważ odnalezione dokumenty były bardzo zniszczone przekazano je do Sekcji Konserwacji Dokumentów BUiAD. Zespół kierowany przez Annę Włodarczyk-Sętorek wykonał prace konserwatorskie mające na celu wzmocnienie podłoża papierowego, rozdzielenia sklejonych kart, usunięcia zabrudzeń, osadów grzybowych oraz części metalowych. Zbiór stanowią dokumenty z lat 1940–1942, wytworzone przez bliżej nieokreślone struktury Rejonu 2 (Kolno) Inspektoratu AK Łomża. Jednostka zawiera: „Spis [wiel]bicieli Stalina [j]ednocześnie [brak tekstu]wców Krwi Polskiej. Rok 1939–40–41” – zbiór numerowanych aktów, mających „świadczyć po wieki o aktywnej pracy na rzecz bolszewizmu i komunizmu przeciw Polakom”; rozkaz komendanta Rejonu 2 „Śmiałego” z 25-04-1942 r. w sprawie przekazanie dokumentacji kierownika wywiadu ps. „Kropidło” obejmującemu jego obowiązki „Kalinie”; sprawozdanie z dn. 07-02-1941 r. dot. pracy wywiadowczej „Kropidły”; spis funkcjonariuszy niemieckich zawierający dane personalne, opis pełnionej funkcji i miejsce zamieszkania w Rzeszy; „Lista tych, którzy zaprzedali swe sumienia i polskość odwiecznym wrogom” - tabela z zawierająca personalia i krótki opis czynów; lista osób pełniących funkcje deputowanych ludowych, komsomolców i milicjantów w okresie władzy sowieckiej; meldunek sytuacyjny Komendy Rejonu 2. z 28-04-1942 r.; raporty dotyczące wydarzeń lokalnych, protokoły karne, zeznania i informacje o funkcjonariuszach niemieckich. Pozostałą część materiałów stanowią różnego rodzaju raporty dotyczące lokalnych wydarzeń, protokoły karne, zeznania, informacje o funkcjonariuszach niemieckich oraz okładki zeszytów w których prowadzono ewidencje volksdeutsch-ów zamieszkałych na terenie rejonu, załóg posterunków żandarmerii oraz funkcjonariuszy administracji niemieckiej. 7 kart zawiera skrawki papieru, których nie dało się połączyć z innymi dokumentami. Podstawowym materiałem, na którym sporządzono akta, były zeszyty produkcji sowieckiej. Oprócz nich występują papierowe kartki różnego formatu i pochodzenia. Zapisy w większości są sporządzone ręcznie i w języku polskim. Znikomą część zbioru stanowią maszynopisy. Nieliczne dokumenty zawierają treści w języku niemieckim. Spora część znaleziska wciąż jest nieczytelna ze względu na degradację i ubytki materiału oraz rozmycie tekstu spowodowane długim przebywaniem w niekorzystnych warunkach. Z powodu złego stanu zachowania zbiór udostępniany jest wyłącznie w formie kopii cyfrowych.

Dokumentacja aktowa