Słownik pojęć

oznaczenie, którym określano związane z działalnością pionu „T”, tj. pionu techniki operacyjnej, czynności (środki techniki operacyjnej), informacje i dokumenty (notatki, streszczenia, stenogramy z podsłuchów pokojowego lub telefonicznego, nagrania, fotografie i filmy z podglądu i dokumentacji fotograficznej, protokoły tajnych przeszukań).

określenie jednostek SB, których zadaniem było zakładanie, używanie i likwidacja instalacji środków techniki operacyjnej na polecenie jednostek operacyjnych SB. Na pion „T” składały się Departament Techniki MSW oraz wydziały „T” terenowych jednostek SB (KWMO, od 1983 WUSW, KSMO i od 1983 r. SUSW) oraz sekcje „T” Wydziałów Zabezpieczenia Operacyjnego.

teczka ewidencji operacyjnej na biskupa.

teczka ewidencji operacyjnej na księdza.

teczka ewidencji operacyjnej na parafię.

tajne przeszukanie.

tajny współpracownik.

tajny współpracownik celny.

jeden ze środków techniki operacyjnej; TP polegało na włamaniu i przeprowadzeniu rewizji w tajemnicy przed osobą, w której mieszkaniu (pokoju hotelowym, pomieszczeniu biurowym itp.) się to odbywało. TP mogły przeprowadzać tylko Departament Techniki MSW i jednostki pionu „T” oraz w ograniczonym zakresie jednostki pionu II (tzw. kontrwywiadu SB).

przeprowadzone potajemnie zatrzymanie lub aresztowanie; tajne zdjęcie następowało bez powiadomienia osób bliskich zatrzymanego i w takich okolicznościach, by o zatrzymaniu lub aresztowaniu nie dowiedziały się osoby postronne lub zainteresowane. „Tajnemu zdjęciu” towarzyszyło także krótkotrwałe przetrzymywanie poza oficjalnymi aresztami lub pomieszczeniami SB (najczęściej w MK); najczęściej tajne zdjęcie było stosowane przy próbie werbunku lub dla przeprowadzenia „rozmowy operacyjnej” wzgl. „rozmowy ostrzegawczej”.

1. [SB] podstawowa kategoria współpracy z SB, właściwa dla pionów „krajowych” SB (tj. poza Departamentem I MSW). Kategoria TW została formalnie wprowadzona Instrukcją 1960a w miejsce kategorii rezydent, agent, informator, jednakże już wcześniej termin ten był używany dla oznaczenia wszelkich kategorii współpracowników SB, lub – jak w Wytycznych 1957 ws. prowadzenia agentury i spraw operacyjnych przez jednostki pionu II SB – w miejsce kategorii „agent”. TW był „osobą celowo pozyskaną do współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa i wykonującą zadania w zakresie zapobiegania, rozpoznania i wykrywania wrogiej działalności” (Instrukcja 1970a, § 10.1), w istocie świadomym i tajnym informatorem i wykonawcą zleceń SB. Werbunek TW poprzedzało tzw. opracowanie KTW. Dokumenty związane z osobą i działalnością TW gromadzono w teczce personalnej TW i teczce pracy TW. TW zasadniczo byli zobowiązani do złożenia pisemnego zobowiązania do współpracy, jednakże, w określonych warunkach (gdy funkcjonariusz SB uznał, że „ze względów operacyjnych” skłanianie KTW do napisania takiego zobowiązania może odbić się na dalszej współpracy, a miał pewność, potwierdzoną deklaracjami współpracownika, że ten zdecydowany jest świadomie i tajnie współdziałać z SB, tj. że do werbunku w istocie doszło – w szczególności postępowano tak wobec osób o ustalonym wysokim statusie społecznym, np. nauczycieli akademickich i duchownych). Jako podstawowe motywacje nawiązania współpracy Instrukcja 1970a wskazywała posiadanie przez SB „materiału kompromitującego”, o ile jego wykorzystanie mogło skłonić osobę do podjęcia współpracy, względnie (w wyjątkowych przypadkach) – „dowodów przestępczej działalności”, a także „dążenie do uzyskania korzyści osobistych”. Inną motywacją miało być „poczucie obywatelskiej współodpowiedzialności za bezpieczeństwo i porządek publiczny”. Faktycznie poważna część TW, bez względu na podstawowe motywacje nawiązania współpracy, była wynagradzana, a w ramach tzw. „wychowania TW” oficerowie prowadzący mieli obowiązek „kształtowania właściwego stosunku [TW] do pracy z SB”, co m.in. polegało na „wyjaśnianiu sensu politycznego i […] potrzeby wykonywania zadań”, co prowadzić miało do choćby częściowego umotywowania współpracy „współodpowiedzialnością obywatelską”. Zasadniczo nie wolno było werbować jako TW członków PZPR bez zgody właściwego sekretarza komitetu wojewódzkiego lub KC, jednakże współpraca z takowymi osobami nawiązywana była jako z KO, KS lub z konsultantami. Instrukcja 1970a, § 10-17; 2. [WSW] podstawowa kategoria współpracy z WSW, najczęściej żołnierz służby zawodowej (podoficer, oficer), względnie żołnierz poborowy, ale również pracownik cywilny wojska wzgl. członek rodziny żołnierza. Wg Instrukcji WSW 1984, TW była to osoba „pozyskana do nieoficjalnej współpracy z kontrwywiadem w celu: 1. wykrywania symptomów i rozpoznawania destrukcyjnej oraz przestępczej działalności w wojsku, jak i wymierzonej przeciwko niemu ze strony sił antysocjalistycznych; 2. rozpoznawania skierowanej na wojskową działalności wywiadów państw kapitalistycznych, ośrodków dywersji ideologicznej […]; 3. rozpoznawania przesłanek sprzyjających powstawaniu i prowadzeniu przestępczej działalności w jednostkach wojskowych oraz występowaniu zdarzeń i zjawisk ujemnie rzutujących na ich gotowość bojową, a zwłaszcza zwartość ideowo-polityczną; 4. zabezpieczenie realizacji przedsięwzięć specjalnych.” Dokumenty związane z osobą i działalnością TW gromadzono w teczce personalnej TW, doniesienia w teczce pracy TW. W praktyce WSW stosowano także tzw. uproszczony tryb dokumentowania pozyskiwania TW; TW tak pozyskanym nie zakładano teczek personalnych, lecz tylko tzw. kartę osobową tajnego współpracownika WSW, a ich doniesienia składano bezpośrednio w aktach spraw operacyjnych. TW WSW byli zobowiązani do składania pisemnej deklaracji, zawierającej zobowiązanie do współpracy z WSW i zachowania jej w tajemnicy, a w przypadku werbunku „na podstawie zainteresowania materialnego” – „warunki podjęcia współpracy” (tj. wynagrodzenia), w przypadku werbunku na „podstawie zależności” – „okoliczności popełnionego czynu przestępczego lub kompromitującego postępowania oraz zadeklarowanie gotowości do rehabilitacji poprzez sumienne wykonywanie zlecanych zadań”. Od złożenia deklaracji można było odstąpić, gdy „pozyskiwany na podstawie dobrowolności wyraża zgodę na współprace, lecz wykazuje niechęć do złożenia pisemnej deklaracji albo gdy przyjęcie jej nie jest celowe z innych ważnych powodów” – wówczas informację o zgodzie na współpracę oficer prowadzący umieszczał w meldunku o pozyskaniu TW. Instrukcja WSW 1984 wymienia trzy podstawowe motywacje współpracy TW WSW: „podstawę dobrowolności”, tj. „motywy ideowo-polityczne, które są zasadniczą podstawą pozyskiwania do współpracy przez kontrwywiad”, „podstawę materialną”, tj. „zainteresowanie materialne lub osobiste, które skłania kandydata do współpracy z kontrwywiadem”, „podstawę zależności”, tj. „dowody przestępczej działalności lub materiały kompromitujące, jeżeli można zakładać, że obawa przed odpowiedzialnością karną względnie ujawnieniem danych kompromitujących skłoni kandydata do współpracy”. Zasadniczo nie wolno było werbować jako TW WSW generałów i oficerów na etatach generalskich, dowódców jednostek wojskowych od pułku wzwyż, oficerów politycznych, prokuratorów i sędziów wojskowych, sekretarzy komórek PZPR; członków PZPR wolno było werbować jedynie „na podstawie dobrowolności” lub „materialnej”. Osoby ww. można było werbować jedynie na podstawie decyzji szefa WSW za zgodą ministra obrony narodowej (w przypadku generałów i oficerów na etatach generalskich), lub za zgodą szefa Głównego Zarządu Politycznego WP (w przypadku oficerów politycznych, sekretarzy PZPR, sędziów i prokuratorów wojskowych), względnie na podstawie decyzji szefów WSW okręgów wojskowych (w przypadku dowódców jednostek wojskowych oraz członków PZPR – tych ostatnich na podstawie „zależności”). Instrukcja WSW 1984, § 13-41. W. Sawicki, Osobowe źródła informacji organów bezpieczeństwa Polski Ludowej, w: "Aparat represji w Polsce Ludowej 1944-1989", nr 1(5)2007.

kategoria współpracy z SB; TW będący więźniem, pozyskany do współpracy w celu inwigilacji współwięźniów, którego doniesienia kierowane były do jednostek śledczych i operacyjnych SB. TWC byli prowadzeni przez jednostki śledcze SB (Biuro Śledcze MSW, Wydziały Śledcze jednostek terenowych SB) i ewidencjonowani wyłącznie w tych jednostkach – nie byli oni rejestrowani w instrumentach ewidencyjnych pionu „C”, a akta TWC były z reguły niszczone po zakończeniu przez nich współpracy (zakończeniu kary).

środkami techniki operacyjnej były: podsłuch pokojowy (PP), podsłuch telefoniczny (PT), podsłuch telegraficzny (PTG), podgląd dokumentowany fotograficznie (PDF) i tajne przeszukanie (TP); faktycznie do „środków techniki operacyjnej” zaliczał się również podsłuch zewnętrzny (PEZEW). Do stosowania „środków techniki operacyjnej” uprawniony był wyłącznie Departament Techniki MSW i jednostki pionu „T”, z nielicznymi wyjątkami (do stosowania PEZEW uprawnione były jednostki pionu „B” i pionu II, do stosowania TP uprawnione były także jednostki pionu II). Wszystkie materiały uzyskane „środkami techniki operacyjnej”, zarówno przetworzone (wyciągi, notatki, streszczenia), jak i oryginalne (stenogramy podsłuchów, nagrania, wydruki PTG, fotografie i filmy z PDF), miały być „wykorzystywane i przechowywane ma prawach materiałów agenturalnych”; nie wolno było również ich używać do celów procesowych lub „w sposób dekonspirujący źródło ich pochodzenia”.

akta, w których gromadzono dokumentację dot. dysponenta lokalu kontaktowego (lokalu przejściowego, punktu odbioru, lokalu bazy) etc., prowadzoną na zasadach właściwych dla teczki personalnej TW, oraz dokumentację dotyczącą samego LK, tj. plan mieszkania (EO-79/2), opis jego położenia (ze szczególnym uwzględnieniem opisu wyjść z mieszkania i domu, w którym było położone), informacje o wykorzystujących LK jednostkach SB, okresową ocenę bezpieczeństwa LK, informacje o wprowadzeniu do LK osobowego źródła informacji. Termin teczka dysponenta LK/MK stosowany był zamiennie z terminem teczka lokalu kontaktowego/mieszkania konspiracyjnego; Instrukcja 1970a, §18, W. Sawicki, Osobowe źródła informacji organów bezpieczeństwa Polski Ludowej, w: "Aparat represji w Polsce Ludowej 1944-1989", nr 1(5)2007.

akta, w których jednostki lokalne pionu „T” (poza Warszawą i województwem warszawskim) gromadziły dokumenty dotyczące użytkowania (eksploatacji) urządzeń podglądu i dokumentacji fotograficznej (PDF), teczka instalacyjna PDF; Instrukcja 1980b, pkt. 8.

kategoria sprawy operacyjnej i akt jej dotyczących, prowadzonej przez pion IV SB, o najwyższym stopniu zaangażowania operacyjnego. TEOB zakładano na każdego biskupa rzymskokatolickiego, były formą ich permanentnej inwigilacji. Układ TEOB był podobny do układu TEOK, TEOB składała się z trzech części. Część I TEOB zawierała dokumenty dotyczące personaliów biskupa: kwestionariusz personalny, kartę sprawdzeniową zawierającą informacje o biskupie z kartotek SB, kopię ankiety personalnej wniosku o wydanie dowodu tożsamości, „arkusz kronikarski” materiałów operacyjnych (chronologiczny wyciąg z materiałów operacyjnych, zwłaszcza doniesień agenturalnych). Część II TEOB zawierała dokumenty dotyczące miejsca zamieszkania i otoczenia inwigilowanego biskupa, oraz przedsięwzięć SB wobec niego: plan, opis rezydencji biskupiej (z opisem instalacji technicznych, zwłaszcza telefonicznych i innych), wzory pisma maszynowego maszyn do pisania pozostających w dyspozycji biskupa, wykaz TW i KO w otoczeniu biskupa, plany przedsięwzięć operacyjnego rozpracowania biskupa, sprawozdania z wykonania planów operacyjnych. Część III TEOB miała zawierać materiały operacyjne dotyczące biskupa oraz jego rodziny i znajomych, w szczególności dokumenty „W”, komunikaty PT, pionu „B” itd., doniesienia agenturalne. W ramach TEOB stosowano wszelkie dostępne środki pracy operacyjnej. TEOB były rejestrowane przez Biuro „C” MSW na zasadach właściwych dla rejestracji TEOK. Większość TEOB została zniszczona na podstawie decyzji politycznej w latach 1989–1990. (Instrukcja 1963a, cz. III, Instrukcja 1963b).

kategoria sprawy operacyjnej i dotyczących jej akt, prowadzonej przez pion IV SB. TEOK były z założenia zakładane przez jednostki pionu IV SB na każdego duchownego, łącznie z zakonnikami i alumnami wyższych seminariów duchownych, były formą permanentnej inwigilacji księży. TEOK miał zawierać „[…] wszystkie materiały dotyczące […] osoby [duchownego] i całokształtu działalności”. TEOK składały się z dwóch części. W części I TEOK gromadzono dokumenty dotyczące personaliów duchownego – kwestionariusz personalny, karty sprawdzeniowe zawierające informacje z kartotek SB, wzory pisma maszynowego z maszyn należących do duchownego i znajdujących się w jego dyspozycji, kopię ankiety personalnej z dokumentacji dotyczącej wystawienia dowodu tożsamości, a także wykaz TW i KO w otoczeniu poddanego inwigilacji księdza. Część II TEOK zawierała materiały operacyjne dotyczące inwigilowanego duchownego, w tym tzw. arkusz kronikarski bieżących materiałów operacyjnych (formularz z chronologicznym wyciągiem z materiałów operacyjnych dotyczących inwigilowanego), zawierający informacje przedstawiające „[…] osobowość i tryb życia [duchownego], stosunek do władz państwowych i przejawy wrogiej działalności”, arkusz kronikarski z dokumentów „W” (chronologiczne streszczenie potajemnie skopiowanej bądź skonfiskowanej korespondencji), PT (chronologiczne streszczenie zawartości stenogramów z podsłuchu telefonicznego), PP (chronologiczne streszczenie stenogramów z podsłuchu pokojowego), Biura/pionu „B” (chronologiczne streszczenie komunikatów z obserwacji osoby inwigilowanej), oraz wszelkie inne materiały operacyjne, w szczególności doniesienia agenturalne. TEOK były rejestrowane w Biurze „C” MSW, ewidencjonowane w Wydziałach „C” komend wojewódzkich MO/WUSW i Referatach ds. Bezpieczeństwa komend powiatowych MO/RUSW (w tych ostatnich tylko w postaci skorowidza alfabetycznego), przy czym Biuro „C” MSW prowadziło kartotekę wszystkich duchownych w PRL. TEOK były oznaczane odrębnym numerem rejestracyjnym, właściwym dla ewidencji księży. Kartoteka TEOK w Biurze „C” MSW zawiera informacje o danych personalnych duchownego, miejscu zamieszkania, stanowisku sprawowanym w Kościele, studiach wyższych, stopniu naukowym, cechach osobistych, wyjazdach zagranicznych, karach sądowych, administracyjnych i kościelnych, ewentualnej rezygnacji ze stanu duchownego, śmierci, a także informacje operacyjne dot. działalności inwigilowanego duchownego, „negatywnych wystąpieniach” etc. W przypadku, gdy SB w trakcie inwigilacji w ramach TEOK uzyskała informacje będące podstawą do założenia SOR, TEOK włączano do akt SOR jako jej część pierwszą, po zakończeniu sprawy operacyjnej TEOK wyłączano z jej akt, w samej TEOK miał pozostawać wyciąg z materiałów operacyjnych zgromadzonych w trakcie prowadzenia zakończonej SOR. W przypadku uzyskania o inwigilowanym duchownym informacji wymagających wszczęcia SOS, inwigilację wg zasad właściwych dla SOS prowadzono w ramach TEOK, bez wydzielania osobnej dokumentacji. TEOK archiwizowano po śmierci lub wystąpieniu ze stanu duchownego inwigilowanego księdza. W TEOK nie umieszczano informacji o działalności agenturalnej księży pozyskanych do współpracy z SB, akta księży-informatorów SB zachowane są osobno, były prowadzone zgodnie z zasadami tworzenia akt agenturalnych (teczka personalna TW, teczka pracy TW, etc.). Większość TEOK została zniszczona na podstawie decyzji politycznej w latach 1989–1990, zachowała się kartoteka księży rzymskokatolickich Biura „C” MSW. (Instrukcja 1963a, cz. I, cz. III, posumowanie końcowe pkt. 2).

kategoria sprawy operacyjnej i akt jej dotyczących, prowadzonej przez pion IV SB. TEOP stanowiła formę permanentnej inwigilacji parafii (porównywalną do sprawy obiektowej). TEOP miała zawierać dokumenty dotyczące „[…] działania kleru na społeczeństwo w kierunku przeciwstawienia go zarządzeniom władz państwowych, powiązanie elementów reakcyjnych z klerem, organizowanie wrogiej działalności, sytuacje wymagające podejmowania czynności przez instancje partyjne i administracji państwowej”. TEOP składała się z dwóch części. W części I TEOP gromadzono dokumentację zawierającą podstawowe informacje na temat parafii, m.in. plan jej terytorium, fotografie kościołów i budynków parafialnych, wykazy kościołów, kaplic, klasztorów, sanktuariów, miejsc odpustowych (tych ostatnich z datami odpustów), opisy stanu majątkowego parafii, wykazy zakonników i zakonnic zamieszkałych w parafii, organizacji katolickich (ze spisem ich działaczy), a także wykazy gmin wyznaniowych innych niż rzymskokatolickie działających w parafii. W części I miały być również składane wykazy informatorów SB na terenie parafii oraz wzory pieczęci i pisma maszynowego z maszyn do pisania znajdujących się w dyspozycji parafii, oraz materiały dotyczące działających w parafii duchownych – duszpasterzy grup zawodowych. W części II TEOP gromadzono karty sprawdzeniowe zawierające informacje z kartotek SB dotyczące osób wymienionych w części I TEOP, „arkusz kronikarski” materiałów operacyjnych dotyczących parafii (chronologiczny wyciąg z materiałów operacyjnych, w szczególności doniesień agenturalnych), oraz plany operacyjne dotyczące parafii. TEOP były rejestrowane w Biurze „C” MSW, ewidencjonowane w Wydziałach „C” komend wojewódzkich MO/WUSW i Referatach ds. Bezpieczeństwa komend powiatowych MO/RUSW (w tych ostatnich tylko w postaci skorowidza alfabetycznego). TEOP były oznaczane odrębnym numerem rejestracyjnym Biura „C” MSW (zachował się dziennik rejestracyjny parafii rzymskokatolickich). Większość TEOP została zniszczona na podstawie decyzji politycznej w latach 1989–1990. (Instrukcja 1963a, cz. II, III, podsumowanie końcowe pkt. 1).

akta, w których jednostki lokalne pionu „T” (poza Warszawą i województwem warszawskim) gromadziły dokumenty dotyczące założenia (instalacji) urządzeń podglądu i dokumentacji fotograficznej (PDF); Instrukcja 1980b, pkt. 8.

akta, w których Departament Techniki MSW, Wydziały „T” KSMO/SUSW oraz KWMO/WUSW w Warszawie gromadziły dokumenty dotyczące założenia i używania urządzeń podglądu i dokumentacji fotograficznej (PDF) w Warszawie i na terytorium województwa warszawskiego; Instrukcja 1980b, pkt. 8.

akta, w których gromadzono dokumenty dotyczące „opracowania” KTW i ewentualnego przebiegu werbunku. W przypadku, gdy werbunek powiódł się, teczkę KTW przekształcano w teczkę personalną TW i dokonywano odpowiedniej zmiany w zapisach ewidencji operacyjnej SB (w dzienniku rejestracyjnym i kartotekach). W przypadku, gdy osoba określana jako KTW odmówiła podjęcia współpracy, bądź jednostka SB „opracowująca” KTW odstąpiła od przeprowadzenia werbunku, teczkę KTW składano, w zależności od jednostki SB, w Biurze „C” MSW lub we właściwym Wydziale „C”. Teczka KTW była rejestrowana w dzienniku archiwalnym o symbolu I (tj. w inwentarzu akt agenturalnych), przy czym do jej sygnatury (numeru archiwalnego) dodawano literę „k” („kandydat”), np.: 1234/I-k. Teczka kandydata na TW, właściciela LK, MK, skrzynki adresowej była prowadzona na formularzu wzoru EO-18K/79. W skład EO-18K/79 wchodziły okładki teczki oraz formularze: karta kontrolna i spis dokumentów. Okładki teczki były oznaczone nadrukiem „Teczka kandydata na …” (miejsce na wpisanie kategorii współpracy: TW, właściciel LK, MK, S[krzynki]K[ontaktowej]) oraz rubrykami na wpisy wskazujące numer rejestracyjny, daty rozpoczęcia i zakończenia sprawy (teczki), a także tabelą na adnotacje czynione przy archiwizacji teczki – numer archiwalny, kategoria akt (kategoria materiałów archiwalnych). Karta kontrolna była prowadzony na formularzu wzoru EO-15. Spis dokumentów był prowadzony na formularzu wzoru EO-22.

akta, w których gromadzono dokumenty dot. zaangażowania i pracy konsultanta SB. W teczce konsultanta znajdowały się materiały operacyjne dotyczące podjęcia kontaktu z kandydatem na konsultanta, plan pozyskania konsultanta, zobowiązanie konsultanta do zachowania w tajemnicy informacji i materiałów przekazywanych przez SB, pokwitowania wynagrodzeń oraz analizy i doniesienia sporządzone przez konsultanta (podobnie jak w przypadku teczek KO, nie oddzielano teczki personalnej i teczki pracy). Akta konsultantów, podobnie jak akta KTW, TW, KO, właścicieli LK i dysponentów MK, archiwizowano rejestrując je w dzienniku archiwalnym o sygnaturze I. Instrukcja 1970a § 20.

akta, w których gromadzono dokumentację dotyczącą personaliów i współpracy KI Departamentu I MSW, na zasadach właściwych dla teczki personalnej agenta Departamentu I MSW. Teczkę KI rejestrowano w ewidencji operacyjnej Departamentu I MSW bez podawania danych personalnych współpracownika. Teczka KI składała się z trzech rozdziałów oraz – będącej jej integralną częścią – teczki pracy KI (składającej się z dwóch rozdziałów, na zasadach właściwych dla teczki pracy agenta Departamentu I MSW). Rozdział I teczki KI zawierał formularz postanowienia o założeniu teczki, wykaz osób (funkcjonariuszy) znających sprawę, wykaz osób wymienionych w materiałach operacyjnych złożonych w sprawie („przechodzących”), karty personalno-operacyjne EPIW, E-14 i E-15, plany wykorzystania KI, materiały operacyjne dotyczące osoby KI, uzyskane w ramach planowanych przedsięwzięć operacyjnych z jego udziałem, jak i zebrane w ramach „kontroli współpracownika”, korespondencja dotycząca KI, postanowienie o zakończeniu i archiwizacji sprawy, rozdział II zawierał raport o zatwierdzenie KI, kartę współpracownika EPIW, życiorys i fotografie KI, okresowe informacje o współpracowniku, dokumenty dotyczące ochrony i bezpieczeństwa KI; rozdział III zawierał dokumenty dotyczące wynagradzania KI: postanowienia i wnioski dotyczące wypłat, pokwitowania odbioru wynagrodzeń, oświadczenia funkcjonariuszy prowadzących KI o wypłaconych wynagrodzeniach, rachunki dokumentujące poniesione inne wydatki, arkusz wydatków; do rozdziału II włączano dokumenty dotyczące możliwości i sposobów nawiązania łączności z KI przez funkcjonariuszy Departamentu I MSW (mimo iż w przypadku KI nie przewidywano zawierania umów o łączności). (Instrukcja 1980a, § 2.1.4 i załącznik 12).

akta, w których gromadzono dokumenty dotyczące osoby KO oraz współpracy. W teczce KO zwykle łącznie składano dokumentację dotyczącą nawiązania kontaktu przez SB ze współpracownikiem tej kategorii, materiały operacyjne go dotyczące, pokwitowania odbioru wynagrodzeń (względnie oświadczenia funkcjonariuszy o wręczeniu KO takowych wynagrodzeń), oraz doniesienia KO, względnie notatki funkcjonariusza prowadzącego KO ze spotkań. Teczki KO były archiwizowane wg zasad właściwych dla teczek personalnych TW i teczek pracy TW, były rejestrowane w dzienniku archiwalnym o symbolu I, tj. w inwentarzu akt agenturalnych.

akta, w których gromadzono dokumentację dotyczącą personaliów i współpracy KO Departamentu I MSW, na zasadach właściwych dla teczki personalnej agenta Departamentu I MSW; teczka KO była rejestrowana w ewidencji operacyjnej Departamentu I MSW z zasady bez podawania personaliów KO. Teczka KO zawierała trzy rozdziały, oraz – stanowiącą jej nierozerwalną część – teczkę pracy KO, składającą się z dwóch rozdziałów. Rozdział I teczki KO zawierał postanowienie o założeniu teczki, wykaz osób (funkcjonariuszy) znających sprawę, wykaz osób wymienionych w dokumentacji sprawy („przechodzących w sprawie”), kartę-personalno-operacyjną EPIW, karty E-15 i E-16, materiały operacyjne dotyczące „kontroli współpracownika”, korespondencję dotyczącą współpracownika, postanowienie o zakończeniu i archiwizacji sprawy; rozdział II zawierał raport o zezwolenie na werbunek KO (wraz z planem werbunku i wykorzystania operacyjnego KO), raport o przebiegu werbunku, zobowiązanie do współpracy wzgl. umowa o współpracy, kartę EPIW, życiorys i fotografie współpracownika, raporty i notatki dotyczące przeszkolenia współpracownika, okresowe informacje o współpracowniku, dokumenty dotyczące ochrony i bezpieczeństwa współpracownika oraz o poznanych przez niego środkach i metodach pracy wywiadowczej, umowę o metodach i terminach nawiązywania łączności z funkcjonariuszami SB, postanowienie o zakwalifikowaniu KO do pracy w sytuacji MOB (wojny i zagrożenia państwa); rozdział III zawierał dokumentację finansową: postanowienia i wnioski dotyczące wynagradzania KO, pokwitowania wynagrodzeń, oświadczenia funkcjonariuszy o wręczonych wynagrodzeniach i poniesionych wydatkach, rachunki, arkusz wydatków. Teczka pracy KO była prowadzona na zasadach właściwych dla teczki pracy agenta Departamentu I MSW. (Instrukcja 1972a,§ 2.2, Instrukcja 1980a, § 2.4 i załączniki 3 i 14).

akta, w których gromadzono dokumentację KS, prowadzona i archiwizowana na zasadach właściwych dla teczki personalnej i teczki pracy TW oraz teczki KO.

kategoria sprawy operacyjnej WSW i akt, w której gromadzono wytworzone podczas jej prowadzenia dokumenty. TKO zakładano osobom, które „[…] w przeszłości pozostawały w zainteresowaniu obcych wywiadów i ośrodków dywersji ideologicznej, dokonały lub podejrzane były o popełnienie przestępstwa, zwłaszcza charakteru politycznego, uczestniczyły w działalności ugrupowań antysocjalistycznych lub zajmowały antysocjalistyczną postawę czy też dopuściły się zaboru (utraty) dokumentów niejawnych, a także uzbrojenia; […] nie prowadzą aktualnie przestępczej (wrogiej) działalności, lecz zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w sprzyjających okolicznościach mogą ją podjąć.”. TKO (obok karty operacyjnej) zaliczano do środków pracy operacyjnej WSW mających na celu „zapobieganie przestępczej (wrogiej) działalności”. TKO była w praktyce WSW odpowiednikiem kwestionariusza ewidencyjnego w praktyce SB. TKO po zakończeniu prowadzenia była włączana do odpowiedniej teczki rozpracowania operacyjnego, jeżeli inwigilacja potwierdziła prowadzenie „przestępczej (wrogiej) działalności” i wszczęto sprawę operacyjną wobec osoby wcześniej będącej przedmiotem TKO. W przypadku, gdy „ustały powody założenia” TKO, tj. osoba inwigilowana zakończyła służbę wojskową, a w jej czasie nie podejmowała działalności uznanej za „przestępczą” lub „wrogą”, teczkę niszczono w jednostce operacyjnej WSW bez archiwizacji. Instrukcja WSW 1984, §67.1a, §69; Instrukcja 1987, §18.

akta, w których jednostka MSW lub KWMO/WUSW nadzorująca jednostkę operacyjną SB swojego pionu składała dokumenty związane z nadzorem nad prowadzeniem sprawy operacyjnej oraz koordynacją działań innych jednostek operacyjnych na rzecz przedmiotowej sprawy. Teczki kontrolne sprawy operacyjnej były zakładane w Wydziałach Departamentów MSW i wydziałach KWMO/WUSW wobec spraw operacyjnych szczególnej wagi prowadzonych przez podległe w ramach pionu SB Wydziały i Referaty KW MO/WUSW oraz Komendy Stołecznej MO/SUSW. Teczki kontrolne spraw operacyjnych prowadzone w MSW były przy archiwizacji oznaczane numerem archiwalnym składającym się z liczby porządkowej dziennika archiwalnego łamanej przez literę „K”; Instrukcja 1970a, §25.

w przypadku objęcia prowadzonej przez jednostkę operacyjną WSW sprawy operacyjnej (zob. kategorie spraw operacyjnych WSW) kontrolą jednostki nadrzędnej, tj. Zarządu WSW lub Zarządu III Szefostwa WSW, zakładano teczkę kontrolną sprawy operacyjnej, w której gromadzono „materiały związane ze sprawowaniem kontroli określonej sprawy operacyjnej” (najczęściej odpisy najważniejszych materiałów operacyjnych i plany operacyjne). Teczkę kontrolną sprawy operacyjnej oznaczano numerem rejestracyjnym kontrolowanej sprawy operacyjnej. O założeniu teczki kontrolnej sprawy operacyjnej informowano Wydział III Zarządu V Szefostwa WSW (tj. ewidencję operacyjną WSW). Po zakończeniu prowadzenia sprawy operacyjnej, teczka kontrolna sprawy operacyjnej podlegała zniszczeniu. Instrukcja 1987, §30.

akta kontrolne śledztwa.

akta, w których gromadzono dokumenty dotyczące zagranicznego LK Departamentu I MSW, prowadzona na zasadzie rozpracowania operacyjnego Departamentu I MSW, po dokonaniu werbunku właściciela LK akta rozpracowania przekształcano w teczkę personalną agenta Departamentu I MSW.

teczka, w której gromadzono dokumenty związane z założeniem, funkcjonowaniem i likwidacją lokalu kontaktowego, mieszkania konspiracyjnego, lokalu bazy, lokalu przejściowego, punktu odbioru, oraz opracowania, werbunku i zawarcia umowy z dysponentem LK/MK. Teczka LK/MK była prowadzona według formularza EO-79/78. W skład EO-79/78 wchodziły okładki teczki oraz formularze: ankieta właściciela lokalu kontaktowego (mieszkania konspiracyjnego), umowa o korzystaniu z mieszkania, karta wynagrodzeń i kosztów związanych z wykorzystaniem lokalu, wykaz osób, które zapoznały się z materiałami, postanowienie o zakończeniu korzystania [z LK/MK], wykaz funkcjonariuszy korzystających z lokalu, opis warunków korzystania, wykaz osobowych źródeł informacji, z którymi odbywają się [w LK/MK] spotkania (OZI). Okładki teczki były oznaczone nadrukiem „Teczka LK/MK” oraz rubrykami na wpisy wskazujące kryptonim, numer rejestracyjny, daty rozpoczęcia i zakończenia teczki, a także tabelą na adnotacje czynione przy archiwizacji teczki – numer archiwalny, kategoria akt (kategoria materiałów archiwalnych). Ankieta dysponenta LK/MK była oznaczony numerem rejestracyjnym, zawierał formułę „zatwierdzam” z miejscem na datę, podpis i pieczęć zwierzchnika funkcjonariusza zakładającego sprawę, miejsce na fotografię legitymacyjną właściciela LK/MK, nagłówek „Ankieta właściciela lokalu kontaktowego (mieszkania konspiracyjnego) kryptonim [tu miejsce na wpisanie kryptonimu sprawy]”, dalej następowały rubryki z danymi personalnymi dysponenta LK/MK: nazwisko i imiona, imię ojca, imie i nazwisko panieńskie matki, data i miejsce urodzenia, narodowość, obywatelstwo, pochodzenie społeczne, przynależność partyjna, wykształcenie, zawód, zajmowane stanowisko [w miejscu pracy], miejsce pracy, miejsce zamieszkania, numer telefonu w miejscu pracy, numer telefonu domowego, następnie rubrykę „działalność społeczno-polityczna” z trzema podpunktami: przed 1939 r., podczas okupacji, po wyzwoleniu [tj. po zakończeniu działań wojennych], dalej rubryki: wyjazdy za granicę (gdzie, kiedy, jak długo, charakter wyjazdu), stan rodzinny, współmieszkańcy lokalu [tabela z czterema kolumnami: nazwisko i imię, wiek, stopień pokrewieństwa, miejsce pracy], zmiany dotyczące właściciela (które nastąpiły w czasie korzystania z lokalu [przez SB], stan cywilny, zawód, wykształcenie itp.). Umowa o korzystaniu z mieszkania była sporządzana na formularzu zawierającym informacje o dacie zawarcia umowy, jednostce SB zawierającej umowę, dane personalne właściciela mieszkania, dniach tygodnia i godzinach, w których właściciel zobowiązuje się „umożliwiać korzystanie z mieszkania”, klauzulę o przekazaniu bądź dorobieniu kluczy do mieszkania, oraz informacje o zobowiązaniach jednostki SB najmującej mieszkanie (standardowo było to: przestrzeganie porządku w mieszkaniu, wypłacanie ekwiwalentu pieniężnego za użytkowanie mieszkania, zwrot kluczy po zaprzestaniu użytkowania mieszkania), zobowiązanie właściciela do zachowania w ścisłej tajemnicy użytkowania mieszkania przez funkcjonariusza SB; umowa była sporządzaną tylko w jednym egzemplarzu, przechowywanym w teczce LK. Karta wynagrodzeń i kosztów związanych z wykorzystaniem lokalu była oznaczona numerem rejestracyjnym, zawierała tabelę z pięcioma kolumnami: data, rodzaj wydatku, suma wypłacona, nazwisko funkcjonariusza dokonującego wypłaty, uwagi. Wykaz osób, które zapoznały się z materiałami [LK/MK] był oznaczony numerem rejestracyjnym, zawierał tabelę z pięcioma kolumnami: liczba porządkowa, stopień, nazwisko i imię oraz nazwisko pod jakim pracownik występuje wobec osobowego źródła informacji [tzw. nazwisko operacyjne], stanowisko służbowe i nazwa jednostki operacyjnej, data, cel zapoznania; w praktyce był to wykaz funkcjonariuszy odbywających w LK/MK spotkania ze współpracownikami. Postanowienie o zakończeniu korzystania [z LK/MK] zawierało formułę „zatwierdzam” z miejscem na pieczęć i podpis kierownika jednostki operacyjnej SB wykorzystującej LK/MK, informację o okresie wykorzystania i adresie LK i MK, oraz miejsce na wskazanie powodów rezygnacji z LK/MK, stopień, imię i nazwisko oraz podpis funkcjonariusza wnioskującego o zaniechanie korzystania z LK/MK. Wykaz funkcjonariuszy korzystających z LK/MK [do celów operacyjnych] był oznaczony numerem rejestracyjnym, zawierał tabelę z trzema kolumnami: stopień, nazwisko, imię i stanowisko funkcjonariusza, okres korzystania [z dwoma podkolumnami: „od” i „do”], uwagi. Formularz zatytułowany „Opis warunków korzystania” był oznaczony numerem rejestracyjnym, zawierał tabelę z trzema kolumnami: legenda, ustalono (z dwoma podkolumnami: dni, godziny), uwagi. Formularz ten służył krótkiemu opisaniu przyjętego dla celów konspiracji spotkań ze współpracownikami fikcyjnego wyjaśnienia wykorzystania mieszkania. Wykaz osobowych źródeł informacji, z którymi odbywają się spotkania [w LK/MK] był oznaczony numerem rejestracyjnym, zawierał tabelę z czterema kolumnami: pseudonim [współpracownika], numer rejestracyjny [współpracownika], okres odbywania spotkań (z dwiema podkolumnami: „od” i „do”), uwagi.

akta, w których gromadzono dokumenty wytworzone w trakcie sprawdzania materiału wstępnego. Teczki materiałów wstępnych były rejestrowane w książce inwentarzowej dokumentacji kontrwywiadowczej WSW. Zakończenie prowadzenia teczki materiałów wstępnych następowało po ustaleniu, że „zdarzenie lub zjawisko będące przedmiotem sprawdzenia daje podstawę do założenia sprawy operacyjnej” – wówczas teczkę materiałów wstępnych włączano do odpowiedniej teczki rozpracowania operacyjnego WSW, lub – „w przypadku niepotwierdzenia podejrzeń i zakończenia wyjaśniania materiałów wstępnych” – niszczono teczkę materiałów wstępnych w jednostce operacyjnej WSW. Instrukcja 1987, §19.

teczka lokalu kontaktowego (LK), mieszkania konspiracyjnego (MK).

akta, w których gromadzono dokumenty dotyczące zagranicznego wzgl. krajowego mieszkania konspiracyjnego Dep. I MSW, prowadzona na zasadzie rozpracowania operacyjnego Dep. I MSW. Teczka MK składała się z 2 rozdziałów; rozdział I miał zawierać: spis dokumentów, postanowienie o założeniu teczki, dokumenty z opracowania MK i korespondencję, karty E-15 i E-16 (dot. dokonanych sprawdzeń i rejestracji), kartę wydatków związanych z utrzymaniem MK, postanowienie o zakończeniu korzystania z MK; rozdział II miał zawierać: spis dokumentów, „zasady i warunki korzystania z MK”, opis usytuowania lokalu, plan mieszkania, jego położenia itp., wykaz osób znających MK. Na identycznych zasadach prowadzono teczki punktów korespondencyjnych i lokali konspiracyjnych Departamentu I MSW. (Instrukcja 1980, §2.5, zał. 16).

akta mieszkań tajnych WSW i lokali kontaktowych WSW były prowadzone przez oficerów WSW, którzy tych lokali używali; w przypadku, gdy było ich kilku, teczkę MT/LK prowadził oficer wyznaczony przez przełożonego. Teczki MT/LK WSW (i ich dysponentów-właścicieli) winny po zaniechaniu przez odpowiednią jednostkę operacyjną WSW korzystania z nich zostać zniszczone bez archiwizacji, przy czym o zniszczeniu tych akt informowano Wydział III Zarządu V Szefostwa WSW przesyłając dane na karcie wzoru E-16. Z kolei teczki LK były niszczone tylko w przypadku, gdy przyczyny, dla których zarzucono korzystanie z nich, wykluczały możliwość ich wykorzystania w przyszłości. W przypadku, gdy LK, mimo zaniechania wykorzystywania i przerwania współpracy z jego dysponentem, mógł być w przyszłości wykorzystywany przez WSW, archiwizowano jego teczkę, która winna wówczas zawierać: „[…] spis dokumentów, ankietę właściciela, wniosek (raport) o zezwolenie na zorganizowanie lokalu [kontaktowego], umowę [z właścicielem LK] i oświadczenie [właściciela], wykaz współpracowników przyjmowanych w lokalu, postanowienie o zaniechaniu z dalszego korzystania z LK”. Instrukcja WSW 1985, załącznik nr 15 ("Wykaz dokumentów kwalifikujących się do pozostawienia w aktach operacyjnych"), pkt. 5; Instrukcja 1987, §16.

kategoria sprawy operacyjnej i akt jej dotyczących, zdefiniowana w Instrukcji 1955a (§24), zastąpiona w 1960 r. przez sprawę obiektową (Instrukcja 1960a, §). Teczka obiektowa, wraz z teczkami zagadnieniowymi, miały służyć „koncentracji i systematyzacji materiałów odzwierciedlających sytuację operacyjną i stan pracy kontrwywiadowczej na ważniejszych i specjalnych obiektach gospodarki narodowej oraz w dziedzinie określonych zagadnień pracy operacyjnej”, wg dalszej definicji również „nie są formą agenturalnego rozpracowania [sprawa agenturalna na osobę, sprawa agenturalna grupowa, sprawa agenturalno-śledcza, sprawa agenturalnego poszukiwania] , sprawdzenia [sprawa agenturalnego sprawdzenia] lub obserwacji [sprawa ewidencyjno-obserwacyjna], gdyż w ich ramach nie rozpracowuje się ani [nie] rejestruje konkretnych osób”. Teczka obiektowa zakładano „na każdy obiekt specjalny oraz na ważniejszy obiekt gospodarki narodowej” lub grupy przedsiębiorstw i instytucji.

akta, w których Departament Techniki MSW i Wydziały „T” jednostek lokalnych SB gromadziły dokumenty dotyczące technicznych szczegółów założenia i likwidacji podsłuchu pokojowego, podsłuchu telefonicznego, podsłuchu telegraficznego wzgl. podglądu dokumentowanego fotograficznie. T.o. winna być prowadzono osobno na każdą instalację podsłuchową/podglądu, wg Instrukcji 1980b (pkt. 5) winna zawierać następujące dokumenty: „spis zawartości, wniosek na instalację [zamówienie], raport z rozeznania obiektu, plan technicznego i operacyjnego zabezpieczenia obiektu, raport z realizacji sprawy [tj. z założenia instalacji podsłuchowych], rysunek obiektu z naniesioną instalacją, akt zdawczo-odbiorczy dla zespołu eksploatującego obiekt; plan techniczno-operacyjny likwidacji instalacji, raport z likwidacji obiektu, inne dokumenty napływające w sprawie”. Karta ewidencyjna teczki obiektowo-instalacyjnej PP. Teczka instalacyjno-podłączeniowa PP, PT, PTG, PDF.

wg Instrukcji 1980b, jednostki Departamentu Techniki MSW oraz wydziałów „T” prowadzące podsłuch telefoniczny były zobowiązane zakładać teczkę obiektowo-eksploatacyjną PT, w których gromadzono dokumenty dotyczące formalności związanych z założeniem i użytkowaniem instalacji PT; Teczka obiektowo-eksploatacyjna PT winna zawierać: „spis zawartości, wniosek [jednostki operacyjnej SB] na prowadzenie eksploatacji, wniosek [jednostki operacyjnej SB] na przedłużenie eksploatacji, inne dokumenty napływające w sprawie” (Instrukcja 1980b, pkt. 6).

teczka obiektowa PP, PT, PTG, PDF.

akta, w których jednostka operacyjna WSW gromadziła „[…] dane i materiały [tj. dokumenty] odzwierciedlające sytuację kontrwywiadowczą” oraz służyły do „[…] dokumentowania wyników działalności kontrwywiadowczej w jednostce wojskowej i jej otoczeniu”. Teczkę obiektu zakładano na podstawie decyzji szefa pionu kontrwywiadowczego jednostki WSW. Instytucjami, wobec których zakładano teczki obiektu były: jednostki wojskowe (samodzielne materiałowo i finansowo), dowództwa związków taktycznych i operacyjno-taktycznych, dowództwa okręgów wojskowych, wojewódzkie sztaby wojskowe, i instytucje centralne Ministerstwa Obrony Narodowej (m.in. główne zarządy, instytucje o kompetencjach obejmujących całość sił zbrojnych). Jednostki wojskowe nie obdarzone samodzielnością gospodarczą (zazwyczaj mniejsze) były obejmowane dokumentacją działań kontrwywiadowczych w ramach teczki obiektu wspólnej dla kilku jednostek, lub teczki obiektu dotyczącej jednostki wojskowej samodzielnej gospodarczo. Zakończenie prowadzenia i archiwizacja teczki obiektu następowało z chwilą rozwiązania (rozformowania) jednostki wojskowej lub instytucji. Teczka obiektu była w praktyce WSW odpowiednikiem akt sprawy obiektowej SB/MSW. W chwili archiwizacji teczka obiektu WSW winna składać się z trzech części, których część I winna zawierać: „[…] spis dokumentów, postanowienie o założeniu teczki, schemat organizacyjny i charakterystykę kontrwywiadowczą jednostki (instytucji) wojskowej, wykaz osób dopuszczonych do prac tajnych, specjalnego znaczenia i mobilizacyjnych, postanowienie o przesłaniu teczki obiektu [do archiwum]”; część II winna zawierać: „[…] spis dokumentów, wykaz współpracowników kontrwywiadu wojskowego, wykaz mieszkań tajnych, lokali kontaktowych [wykorzystywanych do spotkań ze współpracownikami w ramach kontroli jednostek i instytucji wojskowych w ramach teczek obiektów]”. Instrukcja WSW 1985, załącznik nr 15 ("Wykaz dokumentów kwalifikujących się do pozostawienia w aktach operacyjnych"), pkt. 6; Instrukcja 1987, §6-§8.

akta prowadzone w jednostce pionu „B”, dotyczące zleconej przez jednostkę operacyjną SB obserwacji osoby lub obiektu, oznaczone osobnym kryptonimem i numerem ewidencyjnym. W teczce obserwacyjnej składano tzw. raporty z obserwacji, będące podstawą do sporządzania komunikatów z obserwacji przekazywanych jednostce operacyjnej SB, plany obserwacji oraz negatywy fotografii wykonywanych podczas śledzenia osób/inwigilacji obiektów (poza negatywami fotografii zrobionych ze specjalnych punktów zakrytych [SPZ], które były przechowywane w komórce fotograficznej jednostki pionu „B”), doniesienia współpracowników jednostki pionu „B” zaangażowanych w obserwację, stenogramy nagranych podczas obserwacji rozmów. Teczki obserwacyjne nie były archiwizowane w jednostkach pionu „C”, lecz były przechowywane w jednostkach pionu „B”, miały być niszczone po upływie 2 lat od zakończenia obserwacji (faktycznie zachowały się liczne teczki obserwacyjne Biura „B” MSW); Instrukcja 1974b.

akta, w których gromadzono dokumentację dotyczącą pozyskania i przebiegu współpracy z TW. Przy rejestracji TW jednostka pionu „C” wydawała jednostce SB prowadzącej współpracownika ostemplowane i oznaczone numerem rejestracyjnym okładki teczki personalnej i teczek pracy. Teczka personalna TW prowadzona była na formularzu wzoru EO-18. W skład EO-18 wchodziły okładki teczki oraz formularze: kwestionariusz TW, wykaz osób, które zapoznały się z materiałami, arkusz kontroli TW, arkusz wypłat i świadczeń na rzecz TW. Okładki teczki personalnej były oznaczone nadrukiem „Teczka personalna” oraz rubrykami na wpisy wskazujące kategorię współpracy, pseudonim, numer ewidencyjny, daty rozpoczęcia i zakończenia sprawy (teczki), a także tabelą na adnotacje czynione przy archiwizacji teczki – numer archiwalny, kategoria akt (kategoria materiałów archiwalnych). Kwestionariusz TW zawierał szczegółowe dane personalne współpracownika, informacje nt. opracowania KTW, plan werbunku, raport z werbunku, postanowienie o zamknięciu współpracy lub przekazania TW do innej jednostki. Formularz kwestionariusza zawierał miejsce na fotografię TW oraz numer rejestracyjny, dalej następowały cztery części: personalia, uzasadnienie pozyskania do współpracy, rezultat pozyskania, postanowienie o okresowym zawieszeniu, przekazaniu lub okresowym rozwiązaniu współpracy. Część I (personalia) była wypełniana na etapie przygotowywania werbunku (KTW) i zawierała rubryki: nazwisko, imię, imiona rodziców (także nazwisko panieńskie matki), data urodzenia, miejsce urodzenia, narodowość, obywatelstwo, rysopis (wzrost, kolor oczu, włosy, znaki szczególne), zawód wyuczony i wykonywany, wykształcenie specjalne, służba wojskowa (kategoria, specjalność wojskowa, stopień wojskowy), nr dowodu tożsamości i organ, który go wydał, miejsce pracy (zajmowane stanowisko, telefon służbowy), poprzednie miejsca pracy i zajmowane stanowiska (tabela z kolumnami: liczba porządkowa, czasokres pracy, nazwa zakładu pracy, zajmowane stanowisko), adres zamieszkania i numer telefonu, poprzednie miejsce zamieszkania (tabela z 3 kolumnami: liczba porządkowa, czasokres zamieszkania, adres), stan rodzinny, miejsce pracy współmałżonka, dzieci (imiona i daty urodzenia), bliższa rodzina zamieszkała w kraju (tabela z czterema kolumnami: stopień pokrewieństwa, nazwisko i imię, miejsce zamieszkania, miejsce pracy), bliższa rodzina zamieszkała za granicą (tabela identyczna jak w poprzedniej pozycji), działalność w organizacjach politycznych, społecznych, kulturalnych i religijnych (w przeszłości, obecnie), pobyt za granicą, znajomość języków obcych, zainteresowania osobiste, walory osobiste i cechy ujemne (np. prezencja, sposób bycia, łatwość w nawiązywaniu kontaktów, skłonność do nadużywania alkoholu, trudności w formułowaniu spostrzeżeń na piśmie), czy kandydat był opracowywany bądź rozpracowywany [tj. czy był objęty opracowaniem jako KTW lub czy był inwigilowany], czy i kiedy współpracowała z organami wywiadu lub kontrwywiadu (naszymi [tj. SB] lub obcymi], karalność (art. kodeksu karnego, wyrok, numer akt sądowych), wyniki sprawdzeń w Biurze (Wydziale) „C”, ocena osobistego zetknięcia się z kandydatem do pozyskania. Część II (uzasadnienie pozyskania do współpracy) zawierała formułę „po przeanalizowaniu informacji w części I – postanowiłem pozyskać do współpracy wytypowanego kandydata”, po której następowały rubryki: cel pozyskania, operacyjne możliwości kandydata, motywy pozyskania, sposób realizacji pozyskania, stopień, imię i nazwisko oraz podpis funkcjonariusza, uwagi podpis i pieczęć zatwierdzającego [werbunek] (najczęściej naczelnika wydziału). Część III (rezultat pozyskania) zawierała formułę „W dniu … w … (miejsce), przeprowadziłem rozmowę werbunkową z wytypowanym kandydatem w wyniku której:”, po której następowały rubryki: Potwierdziłem cel pozyskania do współpracy (podać krótko rezultat), uzyskałem w trakcie rozmowy następujące informacje, forma zaangażowania do współpracy (zobowiązanie, pseudonim), omówiono z tajnym współpracownikiem sposób nagłego nawiązania kontaktu, który jest następujący, krótko opisać omówione z tajnym współpracownikiem warunki współpracy, wymienić LK na którym będą odbywane spotkania; po ww. punktach następowała formuła „biorąc powyższe pod uwagę, proszę o zatwierdzenie ww. jako tajnego współpracownika i zarejestrowanie go w ewidencji [operacyjnej]” i miejsce na podpis funkcjonariusza SB, dalej następowała formuła „Po zapoznaniu z całością materiału (po odbyciu kontrolnego spotkania [ta część nie była obligatoryjna]) pozyskanie do współpracy zatwierdzam” i miejsce na podpis i pieczęć przełożonego; część II zamykała rubryka: w przypadku nie pozyskania podać w tym punkcie przyczyny, dla których pozyskanie nie doszło do skutku. Część IV (postanowienie o okresowym zawieszeniu, przekazaniu lub rozwiązaniu współpracy) zawierała rubryki: pseudonim TW, numer ewidencji [tj. numer rejestracyjny], powód zawieszenia, przekazania lub rozwiązania współpracy, formułę „w związku z powyższym postanowiono” (poprzedzającą rubrykę, w której zwykle wskazywano decyzję o przekazaniu sprawy do innej jednostki bądź o archiwizacji, zastrzeżeniu dostępu do materiałów itd.) z miejscem na stopień, imię, nazwisko i podpis funkcjonariusza prowadzącego współpracownika, formułę „zgadzam się na zawieszenie, przekazanie, rozwiązanie współpracy” z miejscem na podpis i pieczęć przełożonego; część IV zamykała rubryka na zapisy Biura (Wydziału) „C”, w której zwykle umieszczano informację o numerze archiwalnym akt. Arkusz kontroli osobowego źródła informacji zawierał tabelę z dwiema kolumnami: podać krótko, kto i kiedy kontrolował oraz sprecyzować wnioski z kontroli, uwagi. Arkusz wypłat i świadczeń na rzecz osobowego źródła informacji zawierał tabelę z 3 kolumnami: wynagrodzenie, zwrot kosztów (związanych z wykonaniem polecenia), kto i kiedy wypłacił. W arkuszu wypłat i świadczeń umieszczano również zapisy o wręczonych współpracownikowi prezentach (najczęściej były to alkohole, słodycze, artykuły żywnościowe, również kwiaty, książki i inn.) W teczce personalnej TW oprócz ww. formularzy składano: zobowiązanie do współpracy, materiały operacyjne dotyczące KTW/TW, w tym szczególnie doniesienia innych TW dot. osoby współpracownika, wyciągi bądź kopie dokumentów uzyskanych w trakcie niejawnej kwerendy w aktach paszportowych, aktach dotyczących wystawienia dowodów tożsamości, aktach pracowniczych bądź studenckich TW, charakterystyki osoby TW, pokwitowania wypłat wynagrodzeń lub otrzymania podarunków przez TW, ewentualnie dokumenty o charakterze kompromitującym lub obciążającym osobę TW. Teczka personalna TW w czasie współpracy była przechowywana przez zwierzchnika jego oficera prowadzącego, po wyeliminowaniu TW z sieci agenturalnej była archiwizowana w Biurze „C” MSW wzgl. Wydziale „C” właściwej jednostki terenowej SB i rejestrowana w dzienniku archiwalnym o sygnaturze I. Teczki personalne TW oznaczano numerem rejestracyjnym, nadto z reguły pseudonimem TW, w niektórych przypadkach także jego nazwiskiem, po zarchiwizowaniu nanoszono na okładki teczki również numer archiwalny, kategorię materiałów archiwalnych i ewentualną informację o zastrzeżeniu udostępniania materiałów przez jednostkę zdającą akta do archiwum. Teczkę personalną TW zawsze oznaczano gryfem najwyższej tajności („ściśle tajne”, „tajne specjalnego znaczenia”). Zarchiwizowaną teczkę personalną łączono w jeden poszyt lub teczkę z teczką pracy TW, bądź traktowano jako tom pierwszy archiwalnych materiałów agenturalnych. Na mocy Porozumienia 1981, akta personalne tych TW, którzy zostali powołani do służby wojskowej, wstąpili do zawodowej służby wojskowej, zostali przyjęci na studia w uczelniach wojskowych, względnie podjęli pracę w instytucjach wojskowych jako pracownicy cywilni wojska, mogły zostać (z wyjątkiem akt zastrzeżonych przez jednostki operacyjne SB; zastrzeżenie) przekazane (za pośrednictwem odpowiedniej jednostki pionu „C” i Zarządu V Szefostwa WSW) do dyspozycji WSW, w celu podjęcia z TW współpracy („podjęcia na kontakt”) przez zainteresowaną jednostkę operacyjną WSW.

akta zawierające dokumentację dotyczącą osoby agenta Departamentu I MSW; w wyniku zmian wprowadzonych Instrukcją z 1980a r., do teczki personalnej agenta Dep. I MSW włączono również teczkę pracy agenta Dep. I MSW, dotąd stanowiącą odrębne akta. Teczkę personalną agenta Dep. I MSW tworzono z teczki rozpracowania operacyjnego Dep. I MSW dotyczących osoby zwerbowanej, z zasady bez dokonywania zmian w ewidencji operacyjnej, gdzie nadal była zarejestrowana jako rozpracowanie. W skład teczki personalnej wchodziły rozdziały I i III teczki rozpracowania operacyjnego Departamentu I MSW, dokonywano wówczas weryfikacji dokumentacji operacyjnej zgromadzonej uprzednio w rozdziale I teczki, niszczono materiały uznane za niepotrzebne i sporządzano ogólną notatkę sumującą wiedzę z uzyskanych materiałów operacyjnych o agencie i tworzono rozdział II teczki; rozdział II zawierał raport funkcjonariusza o zezwolenie na pozyskanie osoby objętej rozpracowaniem operacyjnym, plan werbunku i plan wykorzystania osoby werbowanej w ramach przewidywanej współpracy, raport o przebiegu werbunku, zobowiązanie współpracownika (lub umowę o współpracy), kartę ewidencyjną EPIW współpracownika, życiorys agenta, raporty i notatki dotyczące szkolenia agenta, okresowe informacje o współpracowniku, notatki dotyczące ochrony bezpieczeństwa agenta, oraz poznanych przezeń środków i metod pracy wywiadowczej, umowę (porozumienie) o sposobie i środkach nawiązania łączności (kontaktu, wywołania spotkania, przekazania materiałów) z funkcjonariuszami Departamentu I MSW, postanowienie o zakwalifikowaniu agenta do pracy w sytuacji mobilizacji (sytuacji wojennej), informacja o wypełnieniu karty operacyjno-mobilizacyjnej. W przypadku, gdy w ramach rozpracowania operacyjnego zwerbowano właściciela lokalu kontaktowego lub punktu kontaktowego (zagranicznego), w rozdziale II teczki składano wykaz spotkań (współpracowników i funkcjonariuszy), które miały miejsce w LK, lub wykaz przesyłek przysyłanych na adres PK; teczka pracy agenta Departamentu I MSW; (Instrukcja 1972a, § 13.1, Instrukcja 1980a, § 2.1.1.).

akta personalne współpracowników WSW (TW, NP, oraz nierejestrowanych współpracowników: kontaktów operacyjnych i osób zaufanych), odpowiadające w praktyce WSW teczkom personalnym TW SB. Teczki personalnej nie zakładano TW WSW pozyskanym w trybie uproszczonym, którym zakładano jedynie kartę osobową TW. W określonych przypadkach (przejścia do służby zawodowej, udziału w ważniejszych sprawach operacyjnych, kontynuacji współpracy po zakończeniu słuzby wojskowej), TW pozyskanym w trybie uproszczonym zakładano teczkę personalną, do których włączano kartę osobową TW. Teczki personalne współpracowników WSW winny po zarchiwizowaniu zawierać następujące dokumenty: „spis dokumentów znajdujących się w teczce”; „wniosek (raport) o zezwolenie na pozyskanie”; „deklaracja” [tj. zobowiązanie do współpracy]; „arkusz wypłat i świadczeń oraz pokwitowania odbioru nagród (świadczeń) – jeżeli TW był pozyskany nba podstawie materialnego zainteresowania”; „materiały kompromitujące lub dowody przestępczej działalnosci – jeżeli TW był pozyskiwany na podstawie zależności”; „wniosek (raport) o zezwolenie na rozwiązanie współpracy”; „zobowiązanie (oświadczenie)” [o zachowaniu współpracy w tajemnicy i zgodzie na dalszą współpracę z SB w przypadku zwolnienia ze służby wojskowej]; „charakterystyka [współpracownika] z całokształtu współpracy”; „postanowienie o przesłaniu akt [do archiwum]”; postanowienie takowe winno także zawierać informację o ewentualnym zastrzeżeniu akt do udostępniania i o ewentualnej możliwości zniszczenia teczki pracy (lub jej przydatności uzasadniającej jej zachowanie). Na podstawie Porozumienia 1981 akta personalne tajnych współpracowników WSW, którzy zakończyli służbę w wojsku, bądź – w przypadków pracowników cywilnych wojska – zostali zwolnieni z pracy w wojsku, mogły być przekazywane (z wyjątkiem akt zastrzeżonych przez jednostki operacyjne WSW; zastrzeżenie) mogły zostać przekazane do odpowiedniej jednostki SB (za pośrednictwem Zarządu V Szefostwa WSW i odpowiednich jednostek pionu „C”) w celu „podjęcia współpracownika na łączność/kontakt”. Instrukcja WSW 1985, załącznik nr 15 ("Wykaz dokumentów kwalifikujących się do pozostawienia w aktach operacyjnych"), pkt. 1.

akta zawierające dokumentację dotyczącą działalności funkcjonariusza Departamentu I MSW podczas jego pracy w rezydenturze zagranicznej, krajowej bądź innych jednostkach operacyjnych wywiadu SB (punktach/ogniwach operacyjnych) ulokowanych poza Departamentem I MSW. Gromadzona w t.p.z. dokumentacja miała rejestrować sposób zakonspirowania funkcjonariusza (zwykle zatrudnionego „pod przykryciem” innej funkcji) oraz jego działalność operacyjną. Po powrocie funkcjonariusza do Departamentu I MSW, teczka służyła sporządzeniu opinii służbowej i analizy pracy operacyjnej, by następnie zostać zniszczona (Instrukcja 1972, par. 14.2).

akta, w których gromadzono doniesienia TW, odpisy doniesień i wyciągi z nich, notatki funkcjonariusza prowadzącego TW z informacji przekazanych przez współpracownika wyłącznie ustnie, materiały przekazane przez TW. T.p. składała się z 2 części: w pierwszej umieszczano wykaz spotkań, wykaz osób występujących w materiałach i wykaz osób, które zapoznały się z materiałami; w części drugiej umieszczano oryginalne doniesienia współpracownika i oryginalne notatki oficera prowadzącego z informacji uzyskanych od współpracownika. W teczce pracy skrupulatnie unikano umieszczania materiałów, które mogłyby identyfikować tożsamość TW, takowe bowiem były gromadzone w teczce personalnej TW. Teczka pracy TW była oznaczana numerem rejestracyjnym, oraz z reguły pseudonimem TW. W czasie współpracy teczka pracy pozostawała w dyspozycji funkcjonariusza prowadzącego TW, w przypadku, gdy liczyła kilka tomów, najstarsze składano w Biurze „C” MSW wzgl. Wydziale „C” terenowych jednostek SB z oznaczeniem „czynne”, gdzie były rejestrowane w dzienniku archiwalnym o sygnaturze I. W przypadku, gdy teczka pracy TW nie była obszerna, po zarchiwizowaniu łączono ją w jeden poszyt lub teczkę z teczką personalną TW. Teczka pracy była prowadzona w okładkach wzoru EO-19. Okładki były oznaczone nadrukiem „Teczka pracy” oraz rubrykami na wpisy wskazujące kategorię współpracy, numer tomu, pseudonim, numer ewidencyjny [tj. numer rejestracyjny], daty rozpoczęcia i zakończenia sprawy (teczki), a także tabelą na adnotacje czynione przy archiwizacji teczki – numer archiwalny, kategoria akt (kategoria materiałów archiwalnych). Wykaz spotkań z osobowym źródłem informacji był prowadzony na formularzu wzoru EO-79/1, był oznaczony numerem rejestracyjnym TW, zawierał tabelę z 3 kolumnami: stopień, imię i nazwisko funkcjonariusza odbywającego spotkanie, data i miejsce spotkania, wyniki spotkania. Wykaz osób występujących w materiałach był oznaczony numerem rejestracyjnym TW, zawierał tabelę z 5 kolumnami: liczba porządkowa, nazwisko i imię, rodzaj zainteresowania (negatywny-pozytywny), numer strony [w aktach], uwagi. W wykazie zasadniczo miały być ujmowane osoby, które „zasługiwały na uwagę z punktu widzenia operacyjnego”. Wykaz osób, które zapoznały się z materiałami był prowadzony na formularzu wzoru EOM-15, był oznaczony numerem rejestracyjnym TW, zawierał tabelę z 5 kolumnami: liczba porządkowa, stopień, nazwisko i imię, stanowisko służbowe i nazwa jednostki, data, cel zapoznania. Zasadniczo w wykazie tym figurowali wyłącznie funkcjonariusze SB: oficer prowadzący współpracownika, jego przełożeni, wzgl. funkcjonariusze dokonujący kontroli lub inspekcji.

akta zawierające „[…] zbiór dokumentów i informacji dotyczących całokształtu pracy agenta, zadania i instrukcje, analizy i oceny”; w wyniku zmian wprowadzonych przez instrukcję z 1980 r., teczki pracy agentów Dep. I MSW włączono do teczek personalnych agentów Dep. I MSW, odtąd stanowiły z nimi nierozerwalną całość. W praktyce większość dokumentów, zwłaszcza doniesień i innych materiałów operacyjnych znajdujących się w teczkach pracy agentów Dep. I MSW była w chwili złożenia w archiwum Departamentu I MSW niszczona, ich odpisy bądź wyciągi z nich włączano do właściwych teczek tematycznych Dep. I MSW. Teczka pracy agenta, jako integralna część teczki personalnej agenta Departamentu I MSW, składała się z dwóch rozdziałów; rozdział I zawierał spisane zadania i instrukcje dla agenta oraz korespondencję z jednostkami Departamentu I MSW dotyczącą uzyskanych od agenta materiałów operacyjnych (karty kwalifikacyjne Wydziału XVII Departamentu I MSW oraz oceny sporządzone przez inne jednostki lub/i instytucje); rozdział II zawierał wykaz osób wymienionych w dokumentacji zgromadzonej w sprawie („przechodzących”), raporty operacyjne ze spotkań agenta z funkcjonariuszami, przyjęcia odeń zdobytych materiałów lub informacji, dokumenty zakwalifikowane przez funkcjonariusza prowadzącego sprawę do dalszego przechowywania (tu uwagę zwracano na dokumenty mające „szczególne znaczenie dowodowe lub jednoznacznie dekonspirujące współpracownika”); pozostałe materiały operacyjne, uzyskane od agenta, kierowano do akt właściwych spraw operacyjnych (bądź do wykorzystania do właściwych jednostek Departamentu I MSW lub innych jednostek SB), bądź niszczono (materiały te wpisywano do odrębnej karty informacyjnej). Teczki pracy agenta nie były odrębnie rejestrowane (oznaczano je numerem rejestracyjnym właściwym dla teczki personalnej agenta), obwoluty (okładki) teczek wydawali funkcjonariuszom prowadzącym agentów naczelnicy (zastępcy naczelników) wydziałów operacyjnych Departamentu I MSW, fakt wydania okładki teczki pracy rejestrowano w zeszycie ewidencyjnym teczek pracy i odnotowywano na wewnętrznej stronie okładki teczki personalnej agenta. Teczkę pracy agenta wydawano oficerowi prowadzącemu po dokonanym werbunku (bez powiadamiania ewidencji operacyjnej Departamentu I MSW). (Instrukcja 1972, §13.2; Instrukcja 1980, par. 2.1.1., załącznik 3).

teczki pracy współpracowników WSW (TW, NP, oraz nierejestrowanych współpracowników: kontaktów operacyjnych i osób zaufanych) zawierały ich meldunki (doniesienia). Teczki pracy TW WSW nie były zakładane TW pozyskanym w trybie uproszczonym – ich doniesienia były włączane do akt odpowiednich spraw operacyjnych, i teczek obiektów WSW. Do archiwum WSW miały być składane teczki pracy wyłącznie tych współpracowników, którzy brali udział (byli wykorzystywani) w sprawach operacyjnych dotyczących „[…] szpiegostwa, dywersji, sabotażu, terroru, wrogiego podziemia politycznego”, oraz tych, którzy przed zakończeniem współpracy z WSW uciekli za granicę bądź odmówili powrotu do kraju (po legalnym wyjeździe z kraju). Instrukcja WSW 1985, załącznik nr 15 ("Wykaz dokumentów kwalifikujących się do pozostawienia w aktach operacyjnych"), pkt. 2; Instrukcja 1987, §14.4.

akta, w których gromadzono dokumenty dotyczące osoby właściciela (dysponenta) punktu korespondencyjnego za granicą, tj. mieszkania, którego adres użyczany był wywiadowi SB do prowadzenia potajemnej korespondencji. Teczka położonego poza granicami PRL PK Dep. I MSW prowadzona była na zasadach właściwych dla rozpracowania operacyjnego Dep. I MSW, po dokonaniu werbunku właściciela mieszkania (dysponenta PK) przekształcano ją w teczkę personalną agenta Dep. I MSW. (Instrukcja 1972, par. 13.7).

akta, w których gromadzono dokumenty dotyczące „[…] organizacji, funkcjonowania, zakresu zadań, planów pracy operacyjnej i sprawozdań z ich realizacji oraz spraw kadrowych rezydentur, punktów i ogniw operacyjnych w kraju i za granicą”; w t.r. składano również wykazy agentów rezydentury, oceny ich pracy, oceny pracy rezydenta i jego podwładnych. Teczkę rezydentury etc. zakładano na podstawie decyzji dyrektora Departamentu I MSW, prowadzono ją w Wydziale XVI (organizacyjno-sztabowym) Departamentu I MSW, koordynującym prace rezydentur. (Instrukcja 1972, par. 14.1). Uzupełnieniem teczki rezydentury były podteczki rezydentury.

akta, w których gromadzono dokumentację rozpracowania obiektowego Departamentu I MSW. T.r.o. składała się z dwóch rozdziałów, w razie „przypadków uzasadnionych potrzebami operacyjnymi bądź organizacyjnymi” zakładano dodatkową podteczkę rozpracowania obiektowego Departamentu I MSW. Rozdział I winien zawierać postanowienie o założeniu teczki, wykaz osób (funkcjonariuszy) znających sprawę, wykaz jednostek MSW i innych instytucji posiadających oficjalne materiały o „obiekcie”, wykaz jednostek (komórek) organizacyjnych i osób „stanowiących przedmiot zainteresowania operacyjnego w obiekcie”, ze wskazaniem miejsca przechowywania dotyczących ich materiałów (numerów rejestracyjnych spraw ich dotyczących), postanowienie o zakończeniu i archiwizacji sprawy. Rozdział II winien zawierać wykaz osób wymienionych w materiałach operacyjnych sprawy („przechodzących w sprawie”), kartę klasyfikacyjną obiektu EPIW, ewentualny wykaz podteczek rozpracowania obiektowego (ze wskazaniem ich numerów rejestracyjnych i kryptonimów), wykaz rozpracowań operacyjnych Departamentu I MSW prowadzonych w ramach rozpracowania obiektowego (ze wskazaniem ich numerów rejestracyjnych i kryptonimów), wykaz współpracowników związanych z rozpracowaniem obiektowym (ze wskazaniem numerów rejestracyjnych i kryptonimów), plany przedsięwzięć operacyjnych, wytyczne i wytyczone zadania, dotyczące „obiektu” objętego sprawą, materiały operacyjne i korespondencja dotycząca „obiektu”. (Instrukcja 1980, par. 2.2 i załącznik 7).

kategoria akt dotycząca rozpracowania operacyjnego Departamentu I MSW (teczka pracy agenta Departamentu I MSW); wg Instrukcji 1980a, składała się z 2 rozdziałów oznaczonych symbolami I i III; w rozdziale I gromadzono dokumentację dotyczącą założenia sprawy oraz materiały operacyjne dotyczące osoby „figuranta”: postanowienie o założeniu sprawy, wykaz funkcjonariuszy znających sprawę (zapoznających się z dokumentami), wykaz osób wymienionych w dokumentacji zawartej w sprawie („przechodzących”), karty personalno-operacyjne dotyczące występujących w sprawie osób sprawdzanych w ewidencji operacyjnej SB (zwykle dotyczyły „głównego figuranta” i jego rodziny), plan przedsięwzięć operacyjnych, materiały operacyjne dotyczące inwigilowanej (lub pozyskanej do współpracy) osoby, materiały dotyczące „kontroli współpracownika”, tj. materiały operacyjne dotyczące osoby współpracownika a szczególnie informacji przezeń przekazanych, bądź podejmowanych przezeń działań, korespondencja z innymi jednostkami Departamentu I MSW oraz innymi agendami SB dotycząca osoby objętej sprawą, postanowienie o zakończeniu sprawy i jej archiwizacji; rozdział III zawierał dokumentację dotyczącą wydatków poniesionych przy prowadzeniu sprawy, w tym postanowienia i wnioski dotyczące wynagradzania współpracownika, pokwitowania wypłaty wynagrodzeń dla współpracownika bądź oświadczenia funkcjonariuszy w sprawie wypłaty wynagrodzeń współpracownikowi lub poniesionych innych wydatków, arkusz wydatków (zawierający wydane kwoty, daty wypłat, nazwiska lub pseudonimy płacących funkcjonariuszy); w przypadku, gdy dokonano werbunku osoby objętej rozpracowaniem operacyjnym, teczkę rozpracowania operacyjnego przekształcano w teczkę personalną agenta Departamentu I MSW i tworzono rozdział II teczki (zob. teczka personalna agenta Departamentu I MSW); wówczas dokonywano weryfikacji dokumentacji operacyjnej zgromadzonej uprzednio w rozdziale I teczki, niszczono materiały uznane za niepotrzebne i sporządzano ogólną notatkę sumującą wiedzę z uzyskanych materiałów operacyjnych o agencie i tworzono rozdział II teczki; rozdział II zawierał raport funkcjonariusza o zezwolenie na pozyskanie osoby objętej rozpracowaniem operacyjnym, plan werbunku i plan wykorzystania osoby werbowanej w ramach przewidywanej współpracy, raport o przebiegu werbunku, zobowiązanie współpracownika (lub umowę o współpracy), kartę ewidencyjną współpracownika, życiorys agenta, raporty i notatki dotyczące szkolenia agenta, okresowe informacje o współpracowniku, notatki dotyczące ochrony bezpieczeństwa agenta, oraz poznanych przezeń środków i metod pracy wywiadowczej, umowę (porozumienie) o sposobie i środkach nawiązania łączności (kontaktu, wywołania spotkania, przekazania materiałów) z funkcjonariuszami Departamentu I MSW, postanowienie o zakwalifikowaniu agenta do pracy w sytuacji mobilizacji (sytuacji wojennej), informacja o wypełnieniu karty operacyjno-mobilizacyjnej. W przypadku, gdy w ramach rozpracowania operacyjnego zwerbowano właściciela lokalu kontaktowego lub punktu korespondencyjnego (zagranicznego), w rozdziale II teczki składano wykaz spotkań (współpracowników i funkcjonariuszy), które miały miejsce w LK, lub wykaz przesyłek przysyłanych na adres PK. teczka pracy agenta Departamentu I MSW. (Instrukcja 1980a).

Teczka rozpracowania operacyjnego WSW (WSW operative case file) files containing documentation of the operative case conducted by the Internal Military Service (Wojskowa Słuzba Wewnętrzna, WSW) (operative reconnaissance case, operative search case, operative explanation case);

Teczka tematyczna (Thematic dossier) files of Division XVII of Department I of the Ministry of the Internal Affairs containing information and analytical documentation relating to a specific country and/or operative issue of Department I of the Ministry of the Internal Affairs, as specified by the relevant ‘keyword’ list.

Teczka wyjazdowa (Travel dossier) files kept by the relevant unit of Department I of the Ministry of the Internal Affairs relating to the assessment of candidates for state service positions abroad, submitted by the Ministry of Foreign Affairs, Polish Institute of International Affairs, Ministry of Foreign Trade, foreign trade centres and domestic enterprises posting permanent employees abroad. The Ministry of the Internal Affairs de facto decided whether to allow the assessed person to be posted permanently abroad. Travel dossiers were archived in Division II of Bureau "C" of the Ministry of the Internal Affairs. They were labelled with an archival reference number consisting of the consecutive number of the separate archival log followed by the letter "A" after the slash.

kategoria sprawy operacyjnej i akt jej dotyczących, zdefiniowana w Instrukcji 1955a (§24), zastąpiona w 1960 r. przez sprawę obiektową (Instrukcja 1960a, §). T.z., wraz z teczkami obiektowymi, miały służyć „koncentracji i systematyzacji materiałów odzwierciedlających sytuację operacyjną i stan pracy kontrwywiadowczej na ważniejszych i specjalnych obiektach gospodarki narodowej oraz w dziedzinie określonych zagadnień pracy operacyjnej”, wg dalszej definicji również „nie są formą agenturalnego rozpracowania [sprawa agenturalna na osobę, sprawa agenturalna grupowa, sprawa agenturalno-śledcza, sprawa agenturalnego poszukiwania] , sprawdzenia [sprawa agenturalnego sprawdzenia] lub obserwacji [sprawa ewidencyjno-obserwacyjna], gdyż w ich ramach nie rozpracowuje się ani [nie] rejestruje konkretnych osób”. T.z. zakładano „w związku z określonymi zagadnieniami pracy operacyjnej (konkretne wywiady kapitalistyczne, byłe reakcyjne partie polityczne, organizacje itp.)”.

kategoria akt, które wg Instrukcji 1987 (§28) służyły „[…] do gromadzenia materiałów obrazujących sytuację kontrwywiadowczą i wyniki pracy w wydzielonych zagadnieniach działalności kontrwywiadowczej dotyczących: rozpoznawania obcych służb specjalnych, rozpoznawania ugrupowań antysocjalistycznych oraz ośrodków dywersji ideologicznej, kontrwywiadowczego zabezpieczenia personelu latającego jednostek lotniczych (Wojsk Lotniczych, Wojsk Obrony Powietrznej Kraju i Marynarki Wojennej), kontrwywiadowczego zabezpieczenia personelu pływającego Marynarki Wojennej, kontrwywiadowczej ochrony tajemnicy, kontrwywiadowczego zabezpieczenia broni i innych środków walki, przeciwdziałania penetracji jednostek (obiektów) wojskowych”. Teczki zagadnieniowe były prowadzone przez Zarząd I i Zarząd III Szefostwa WSW i w zarządach WSW „przez okres trwania zainteresowania operacyjnego danym zagadnieniem”; gromadzone w teczce zagadnieniowej dokumenty miały dotyczyć zagadnień, procesów i sytuacji, w odróżnieniu od spraw operacyjnych prowadzonych wobec osób, lub teczek obiektowych prowadzonych wobec konkretnych jednostek i instytucji wojskowych. W przypadku wygaśnięcia "zainteresowania" jednostki WSW danym zagadnieniem, teczkę zagadnieniową archiwizowano, przy czym winna ona zawierać „[…] spis dokumentów, analizy uogólniające dane zagadnienie, postanowienie uzasadniające konieczność złożenia teczki do archiwum”. Instrukcja WSW 1985, załącznik nr 15 ("Wykaz dokumentów kwalifikujących się do pozostawienia w aktach operacyjnych"), pkt. 8; Instrukcja 1987, §28-§29.