Subfonds

Subfonds

A group of records forming division of –> Fonds based on the administrative structure of the fond’s creator or its historical activity, acquisitions, structural changes and merges”

Characteristic of the archival fonds (collection)

Affiliation with the IPN Archives
Group of documents
Cywilne organy bezpieczeństwa państwa
Name of the archival fonds (collection)
Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Łomży [1975] 1983-1990
Subfonds

Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej w Łomży 1975 - 1983

Daty dokumentów w podzespole
Starting date
1975
Closing date
1983
Informacje o podzespole
The territorial scope of a documents creator activities

Zasięg działania pokrywał się z obszarem terytorialnym woj. łomżyńskiego. Obejmował miasta: Ciechanowiec, Goniądz, Grajewo, Jedwabne, Kolno, Nowogród, Rajgród, Stawiski, Szczuczyn, Wysokie Mazowieckie i Zambrów oraz gminy: Andrzejewo, Bełda, Białaszewo, Boguty-Pianki, Ciechanowiec, Czyżew-Osada, Gać, Goniądz, Grabowo, Grajewo, Jedwabne, Kolno, Nowogród, Klukowo, Kobylin-Borzymy, Kołaki Kościelne, Kulesze Kościelne, Lachowo, Łomża, Mały Płock, Miastkowo, Nowe Piekuty, Nur, Perlejewo, Piątnica, Przytuły, Radziłów, Rajgród, Rogienice Wielkie, Rutki, Sokoły, Stawiski, Szczepankowo, Szepietowo-Stacja, Szczuczyn, Szumowo, Śniadowo, Trzcianne, Turośl, Wąsosz, Wysokie Mazowieckie, Wizna, Zambrów, Zaręby Kościelne, Zawady i Zbójna.

Charakterystyka archiwalna

Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. Nr 16, poz. 91) wprowadziła zmiany w podziale terytorialnym kraju i spowodowała konieczność dostosowania struktur urzędów i instytucji państwowych do nowej sytuacji. W resorcie spraw wewnętrznych jednostką terenową szczebla wojewódzkiego pozostała Komenda Wojewódzka MO, (powołano je w każdym z nowo powstałych województw), podlegająca w zakresie działań milicyjnych Komendzie Głównej MO, a w zakresie pionu bezpieczeństwa kierownictwu Służby Bezpieczeństwa. Zlikwidowano dotychczasowe komendy powiatowe zastępując je w miastach wojewódzkich i miastach o liczbie ludności przekraczającej 30 tys. komendami miejskimi. W miastach będących dotychczas siedzibami władz powiatowych i liczących pow. 20 tys. mieszkańców organizowano komisariaty MO. Całość pracy pionu SB przeniesiono na szczebel wojewódzki likwidując komórki terenowe. Struktura Komendy Wojewódzkiej MO składała się z wydziałów, dzielących się na sekcje oraz inspektoratów i samodzielnych sekcji realizujących określone zdania. Rozkazem personalnym nr 01800 Ministra Spraw Wewnętrznych z dn. 5 czerwca 1975 r. stanowisko Komendanta Wojewódzkiego MO w Łomży objął płk Stefan Sokołowski. Komendant Wojewódzki wraz z zastępcami komendanta: ds. SB - ppłk Jerzy Panasewicz, ds. MO - ppłk Ryszard Zapała i ds. administracyjno gospodarczych – mjr Andrzej Chodakowski tworzyli Kierownictwo komendy. Pracą wydziałów kierowali naczelnicy, za pracę sekcji odpowiadali kierownicy. Zadania pionu milicji obywatelskiej realizowały: Wydział Dochodzeniowo-Śledczy, Wydział do Walki z Przestępstwami Gospodarczymi, Wydział Finansowy, Wydział Gospodarki Materiałowo-Technicznej, Wydział Inspekcji, Wydział Inwestycji i Remontów, Wydział Kadr, Wydział Kryminalistyki, Wydział Kryminalny, Wydział Łączności, Wydział Ogólny, Wydział Polityczno-Wychowawczy, Wydział Prewencji, Wydział Ruchu Drogowego, Wydział Szkolenia, Wydział Wojewódzkie Stanowisko Kierowania, Wydział Zdrowia oraz Zmotoryzowany Odwód Milicji Obywatelskiej. Zadania z zakresu służby bezpieczeństwa wykonywały wydziały: Zastępca Komendanta ds. SB, Inspektorat Analityczno-Informacyjny Z-cy Komendanta ds. SB – zajmujący się opracowywaniem planów pracy i sprawozdań z ich realizacji, Wydział II – zajmujący się zabezpieczeniem kontrwywiadowczym, Wydział III – zajmujący się zwalczaniem działalności antypaństwowej w środowiskach kultury, nauki szkolnictwa i mniejszości narodowych oraz zabezpieczeniem operacyjnym gospodarki, Wydział IV – realizujący zadania związane z Kościołem katolickim i innymi związkami wyznaniowymi, Wydział Śledczy, Wydział „B” – zajmujący się obserwacją zewnętrzną i wywiadem środowiskowym, Wydział „C” – prowadzący ewidencję operacyjną i archiwum, Wydział „T” – zajmujący się stosowaniem techniki operacyjnej, Wydział Paszportów oraz Samodzielna Sekcja „A” nadająca i odczytująca wiadomości szyfrowe. Komendzie Wojewódzkiej MO w Łomży podlegały Komenda Miejska w Łomży, Komisariaty w Grajewie, Kolnie, Wysokiem Mazowieckiem i Zambrowie oraz Posterunki w Andrzejewie, Białaszewie, Bełdzie, Bogutach Piankach, Ciechanowcu, Czyżewie Osadzie, Gaci z siedzibą w Puchałach, Goniądzu, Grabowie, Jedwabnem, Klukowie, Kobylinie Borzymach, Kołakach Kościelnych, Kuleszach Kościelnych, Lachowie, Małym Płocku, Miastkowie, Nowogrodzie, Nowych Piekutach, Nurze, Perlejewie, Piątnicy, Przytułach, Radziłowie, Rajgrodzie, Rogienicach Wielkich z siedzibą w Kisielnicy, Rutkach, Sokołach, Stawiskach, Szczepankowie, Szczuczynie, Szepietowie Stacji, Szumowie, Śniadowie, Trzciannem, Turośli, Wąsoszy, Wiźnie, Zarębach Kościelnych, Zawadach i Zbójnej. Rozkazem organizacyjnym Komendanta Wojewódzkiego w Łomży nr LO/09/76 z dn. 23 lipca 1976 r. likwidacji uległy posterunki w Bełdzie, Gaci, Lachowie, Przytułach, Rogienicach Wielkich i Szczepankowie. Zarządzenie nr 6/83 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 stycznia 1983 r. przyznało komendom miejskim i komisariatom funkcję jednostek rejonowych odpowiedzialnych za realizację zadań na określonych obszarach działania. Komendant Wojewódzki MO w Łomży rozkazem nr 06/83 z dn. 02-02-1983 r. ustalił rejonizację jednostek na terenie woj. Łomżyńskiego. Komendzie Miejskiej MO w Łomży podporządkowano posterunki w Jedwabnem, Miastkowie, Nowogrodzie, Piątnicy, Śniadowie i Wiźnie. Komisariat w Grajewie nadzorował Posterunki w Goniądzu, Radziłowie, Rajgrodzie, Szczuczynie, Trzciannem i Wąsoszy; Komisariat w Kolnie Posterunki w Grabowie, Małym Płocku, Stawiskach, Turośli i Zbójnej, Komisariat w Wysokiem Mazowieckiem Posterunki w Bogutach Piankach, Ciechanowcu, Czyżewie Osadzie, Klukowie, Kobylinie Borzymach, Kuleszach Kościelnych, Nowych Piekutach, Nurze, Perlejewie, Sokołach, Szepietowie Stacji i Zarębach Kościelnych; Komisariat w Zambrowie Posterunki w Andrzejewie, Kołakach Kościelnych, Rutkach, Szumowie i Zawadach. W toku swej działalności KWMO w Łomży, a szczególnie pion służby bezpieczeństwa, przechodziła liczne reorganizacje. Zgodnie z rozkazem organizacyjnym nr 044/org Ministra Spraw Wewnętrznych Komendant Wojewódzki MO w Łomży rozkazem nr LO/02/79 utworzył zajmujący się ochroną gospodarki Wydział III A, który następnie w marcu 1981 r. został przekształcony w Wydział V. Zarządzeniem nr 042/81 Ministra Spraw Wewnętrznych z dn. 30 października 1981 r. w resorcie spraw wewnętrznych powołano do życia Służbę Polityczno-Wychowawczą, a w komendach wojewódzkich powołano zastępcę komendanta wojewódzkiego odpowiedzialnego za pion polityczno-wychowawczy. W KWMO w Łomży funkcję tę objął ppłk Waldemar Dąbrowski. Rozkazem Komendanta Wojewódzkiego nr LO/08/82 z dn. 2 lipca 1982 r., wydanym na podstawie Zarządzenia Organizacyjnego nr 062/Org Ministra Spraw Wewnętrznych, wydziały „B”, „C”, „T” i „W” zostały przemianowane na sekcje i włączone do nowopowstałego Wydziału Zabezpieczenia Operacyjnego. Zarządzenie nr 012/83 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 13 marca 1983 r. przywróciło komórki pionu SB w jednostkach terenowych. Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie podległych mu organów (Dz.U. Nr 38, poz. 173) i Zarządzenie Organizacyjne nr 0153/Org MSW wprowadziły nowe nazewnictwo jednostek terenowych. Komendy wojewódzkie MO przemianowano na wojewódzkie urzędy spraw wewnętrznych, zaś komisariaty MO na miejskie i rejonowe urzędy spraw wewnętrznych. Stanowiska komendantów zastąpiono funkcją szefów urzędów. Obszar ich kompetencji został określony w Zarządzeniu nr 03/84 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 stycznia 1984 r. w sprawie zakresu działania wojewódzkiego urzędu spraw wewnętrznych. Rozkaz organizacyjny nr LO/015/83 z dn. 8 sierpnia 1983 r. wprowadził zmiany na terenie podległym KWMO w Łomży ustalając termin ich wykonania na dzień 1 sierpnia.