IPN BU 2972/109

Album cmentarzy polskich ofiar II wojny światowej powstałych pod patronatem Komitetu Opieki nad Grobami na terenie Schleswig-Holstein i Hamburg. T. II

Album składa się z całostronicowych fotografii stron albumu poświęconego cmentarzom polskim na terenie Szlezwiku-Holsztyna i Hamburga. Albumu wykonany został przez byłego więźnia Oświęcimia Janusza Malanowicza. Zdjęcia dokumentują groby Polaków poległych w czasie II wojny światowej na terenie Szlezwiku-Holsztyna i Hamburga, postawione staraniem Referatu Opieki nad Grobami i Rejestracji Zmarłych Związku Polaków w Lubece. Związek Polaków w Lubece powstał w czerwcu 1945 r. Referatem Opieki nad Grobami Rejestracji Zmarłych kierował do grudnia 1946 r. Janusz Malanowicz. Staraniem Komitetu postawiono pomniki w Neustadt, Lubece, Kilonii, Flensburgu, wg projektów prof. Gerarda Ciołka, rzeźbiarza Stanisława Repety i architekta Niczewskiego oraz kilkadziesiąt płyt i krzyży dębowych. Uporządkowano 115 cmentarzy i postawiono 1000 krzyży betonowych na cmentarzu w Hamburgu-Ohlsdorfie. Sporządzono także wykazy zmarłych Polaków i dokumentacje cmentarzy. W Neustadt najpierw powstał lokalny komitet, a później Komitet Główny przy Komitecie Opieki nad Grobami i Rejestracji Zamarłych na teren Szlezwiku-Holsztyna, który postawił sobie zadanie upamiętnienia ofiar z zatopionych statków „Cap Arcona” i "Thielbek” oraz barek z więźniami z KL Stuthof. Ciała ofiar wyrzuconych przez morze pogrzebane zostały na cmentarzu centralnym w Neustadt oraz na cmentarzach w Timmendorfie, Travemünde, Grömitz, Haffkrugu, Niendorfie i Lubece. Ogółem pochowano ok. 2000 ofiar z zatopionych statków. Album zawiera 19 obrazów o rozmiarach 239×393 mm, w obrębie których znajdują się reprodukcje zdjęć od 75×120 mm do 175×400 mm. Tematy zdjęć: Pisma w sprawie opieki nad grobami; Dekoracja Janusza Malanowicza odznaką przez przewodniczącego ROPWiM; Artykuły prasowy z portretem Malanowicza; Kartki pocztowe; Modele pomników ku czci zamordowanych Polaków.

Fotokopia dokumentacji aktowej