Subseries

Rejonowy Urząd Spraw Wewnętrznych w Andrychowie

Po reformie administracyjnej państwa, w wyniku której w 1975 r. utworzono nowe województwa i zlikwidowano pośredni stopień w strukturze administracji (powiaty), funkcjonariuszy SB wycofano z jednostek terenowych MO i skupiono w komendach wojewódzkich MO. W Andrychowie powstał Komisariat MO, któremu podlegały: Komisariat MO w Kętach i Posterunek MO w Wieprzu. Ewentualne zadania operacyjne podejmowane na tym terenie przez SB wykonywane były przez funkcjonariuszy odpowiednich wydziałów KWMO na zasadzie oddelegowania. W 1982 r. utworzono Komendę Rejonową MO w Andrychowie, która – wraz sześcioma innymi KRMO – stała się pośrednim ogniwem w strukturze organów bezpieczeństwa. Na podstawie Ramowych wytycznych w sprawie organizacji Służby Bezpieczeństwa w jednostkach rejonowych (równorzędnych) MO z 22 października 1982 r. oraz Zarządzenia nr 6/83 Ministra Spraw Wewnętrznych z 20 stycznia 1983 r. w sprawie jednostek rejonowych MO oraz ich terytorialnego zasięgu wiosną 1983 r. w KRMO w Andrychowie zorganizowano piony: II, III, IV i V SB; ich pracę nadzorował Zastępca Komendanta Rejonowego MO ds. Służby Bezpieczeństwa oraz właściwe wydziały KWMO. Z 11, 14 i 27 kwietnia 1983 r. pochodzą protokoły przekazania materiałów operacyjnych z wydziałów KWMO w Bielsku-Białej do nowopowołanej Komendy Rejonowej MO w Andrychowie. Z zachowanych dokumentów wynika, że jeszcze w grudniu 1983 r. w RUSW w Andrychowie nie było pionu paszportów SB, a teren mu podlegający obsługiwały RUSW w Wadowicach i Oświęcimiu. Na podstawie dostępnych materiałów nie jest możliwe dokładne określenie daty powołania tego pionu w RUSW w Andrychowie, wiadomo jedynie, że w kwietniu 1987 r. podlegał kontroli Naczelnika Wydziału Paszportów WUSW w Bielsku-Białej, a z informacji z 1 czerwca 1989 r. wynika, że pracowała tam jedna osoba na stałym etacie oraz trzech oddelegowanych w celu rozładowania kolejek funkcjonariuszy. Po wprowadzeniu ustawy z 14 lipca 1983 r. o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów w resorcie spraw wewnętrznych wprowadzono niewielkie zmiany organizacyjne, które ograniczały się do przemianowania istniejących jednostek; funkcjonujących od kilku miesięcy nowych struktur nie reorganizowano. Od 1 sierpnia 1983 r. istniał więc w Andrychowie Rejonowy Urząd Spraw Wewnętrznych, w którym działał pion MO i SB. W 1985 r. utworzono w nim grupę VI, która od grupy IV przejęła zagadnienia związane z operacyjnym zabezpieczeniem rolnictwa i gospodarki leśnej. W II połowie 1989 r. przy reorganizacji Służby Bezpieczeństwa w RUSW połączono zadania dotychczasowych pionów III, IV, V i VI i przypisano je jednej wspólnej komórce SB; działalność pionu II i paszportowego pozostały bez zmian. 15 stycznia 1990 r. zlikwidowano w RUSW wszystkie piony SB, pozostawiając tylko grupy paszportów, które od 1 sierpnia 1990 r. weszły do struktur komend wojewódzkich Policji.