Zespół / zbiór

Archiwum osobiste: Jan Wojtczak

Polska, Niemcy (III Rzesza Niemiecka)

Jan Wojtczak urodził się 26 grudnia 1907 r. w Warszawie jako syn Ignacego i Józefy z domu Gocał (Goczał). W II połowie lat 20. XX w. służył w 9. Pułku Strzelców Konnych. W 1929 r. został urlopowany z wojska. Mieszkał w Warszawie, gdzie pracował jako giser w fabryce przy ulicy Hetmańskiej. W 1934 r. ożenił się z Marianną Syskowską. Brał udział w wojnie obronnej 1939 r. Następnie przebywał w nieustalonym obozie jenieckim. Prawdopodobnie w 1942 r. został skierowany do pracy przymusowej w niemieckim gospodarstwie rolnym. Pod koniec 1943 r. uciekł z Niemiec do okupowanej Warszawy, gdzie ukrywał się u znajomych. Pracował w zakładzie stolarskim przy placu Szembeka. W połowie września 1944 r. został aresztowany podczas łapanki na Grochowie w Warszawie. W dniu 17 września 1944 r. osadzony w KL Auschwitz jako więzień polityczny (numer obozowy 198014). Od 1 października 1944 r. przebywał w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Buchenwald (numer obozowy 90761). Skierowany do podobozu w Plömnitz (Leau), gdzie pracował w pobliskiej kopalni soli. Zginął w dniu 5 marca 1945 r. Według relacji Danuty Ciszewskiej, został śmiertelnie pobity przez strażników obozowych, gdy stanął w obronie maltretowanego współwięźnia.

Dokumentacja została w dniu 16 kwietnia 2019 r. przekazana do Archiwum IPN przez Danutę Ciszewską, córkę Jana Wojtczaka.

Materiały związane są głównie z pobytem Józefa Wojtczaka w obozie jenieckim, pracą przymusową w Niemczech i służbą wojskową w okresie II RP.

Materiały zostały przyjęte w stanie nieuporządkowanym (rozsyp) i bez ewidencji. Z dokumentacji uformowano jednostki archiwalne, które następnie usystematyzowano w układzie rzeczowo-chronologicznym. Uporządkowane w ten sposób materiały zostały następnie zdigitalizowane.

Informacje na temat Jana Wojtczaka zaczerpnięto z opracowywanych materiałów (IPN BU 3914) oraz z listu Danuty Ciszewskiej z dnia 12.11.2018 r., przesłanego do Instytutu Pamięci Narodowej (znak sprawy: BUII1-5010-166/18).