Subfonds

Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Sieradzu 1983 - 1990

Województwo sieradzkie utworzone na mocy ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. Nr 16, poz. 91).

Ustawą z dnia 14 lipca 1983 r. o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie podległych mu organów (Dz.U. Nr 38, poz. 173) wprowadzono nowe nazewnictwo jednostek terenowych. Dotychczasowe komendy wojewódzkie i rejonowe MO przemianowano odpowiednio na wojewódzkie i rejonowe urzędy spraw wewnętrznych. W tytulaturze kierownictwa komendanta wojewódzkiego/rejonowego MO zastąpił szef WUSW/RUSW. Prerogatywy szefów jednostek wojewódzkich zostały określone w Zarządzeniu nr 03/84 ministra spraw wewnętrznych z dnia 20 stycznia 1984 r. w sprawie zakresu działania wojewódzkiego urzędu spraw wewnętrznych. W 1984 r. do pionu SB WUSW w Sieradzu został włączony Wydział Łączności. Nastąpiło to zgodnie z decyzją ministra spraw wewnętrznych z dnia 8 grudnia 1983 r. w sprawie przekazania wydziałów łączności pod bezpośredni nadzór zastępców szefów wojewódzkich urzędów spraw wewnętrznych ds. SB. Koniec 1984 r. zaowocował utworzeniem w sieradzkim pionie SB nowej komórki organizacyjnej, która miała spełniać rolę wewnętrznej policji. Na podstawie Zarządzenia Organizacyjnego nr 0130/Org. ministra spraw wewnętrznych z dnia 27 grudnia 1984 r. szef WUSW w Sieradzu, rozkazem organizacyjnym nr 02/SI/85 z dnia 7 stycznia 1985 r., polecił bowiem zorganizować i włączyć do kierownictwa WUSW z dniem 15 grudnia 1984 r. Inspektorat Ochrony Funkcjonariuszy. W pierwszej połowie 1985 r. w strukturze WUSW w Sieradzu pojawił się Wydział VI. Było to wynikiem utworzenia na mocy Decyzji nr 0068/84 ministra spraw wewnętrznych z dnia 30 listopada 1984 r. Departamentu VI. Przejął on zadania dotychczasowych Wydziałów VII, VIII i IX Departamentu IV (zabezpieczenie sektora gospodarki żywnościowej, leśnictwa i przemysłu drzewnego, ochrony środowiska i zasobów naturalnych). Między styczniem a marcem 1985 r. podzielono dotychczasowe wydziały IV WUSW i, w większości województw, utworzono wydziały IV, zajmujące się wyłącznie działalnością operacyjną wobec kościołów i związków wyznaniowych, oraz wydziały VI kontrolujące sektor rolno-spożywczy. W dziesięciu mniejszych województwach, w tym w sieradzkim, zamiast Wydziału IV utworzono Samodzielną Sekcję IV. Z końcem 1985 r. w strukturze WUSW w Sieradzu pion IV powrócił do rangi Wydziału. W związku ze zmianami w sytuacji politycznej kraju po wyborach 4 czerwca 1989 r., nastąpiło przeorganizowanie całego pionu SB. W tym samym miesiącu został zlikwidowany pion „W”. Na podstawie Zarządzenia nr 075/89 ministra spraw wewnętrznych z dnia 24 sierpnia 1989 r. rozwiązano Departamenty III, IV, V, VI, Inspektorat Ochrony Przemysłu i Biuro Studiów MSW. Na bazie Departamentu III utworzono Departament Ochrony Konstytucyjnego Porządku Państwa, piony V i VI zasiliły Departament Ochrony Gospodarki, a z połączenia Departamentu IV i Biura Studiów powstał Departament Studiów i Analiz. Powyższą reorganizację wprowadzono także w sieradzkim aparacie bezpieczeństwa. Na bazie zlikwidowanych komórek organizacyjnych (Wydziały III, IV, V, VI, Inspektorat Analityczno-Informacyjny, starszy inspektor ds. ochrony przemysłu Wydziału Inspekcji) zorganizowano: Wydział Ochrony Konstytucyjnego Porządku Państwa, Wydział Ochrony Gospodarki oraz Wydział Studiów i Analiz. W przypadku RUSW przyjęto zasadę, że mogła funkcjonować tylko jedna komórka organizacyjna SB (grupa, referat, sekcja lub wydział). W działających na terenie województwa sieradzkiego grupach operacyjnych pionów III, IV, V i VI dokonano redukcji etatów, a w pięciu jednostkach rejonowych stworzono referaty SB (Sieradz, Wieluń, Zduńska Wola) lub grupy SB (Łask, Poddębice). Zasadniczej reorganizacji uległ pion zabezpieczenia operacyjnego. Z dniem 15 grudnia 1989 r. rozwiązano dotychczasowe wydziały, a wchodzące w ich skład sekcje „B” i „T” podporządkowano (jako terenowe grupy) odpowiednim wydziałom w sąsiednich większych województwach. W przypadku byłych sekcji „B” i „T” WUSW w Sieradzu były to zapewne właściwe komórki organizacyjne WUSW w Łodzi. Z drugiej strony na przełomie 1989 i 1990 r. w szesnastu WUSW, w tym w Sieradzu, ponownie powołano wydziały „C”. Na początku 1990 r. WUSW w Sieradzu znalazł się w gronie trzydziestu jednostek wojewódzkich resortu spraw wewnętrznych, w których w miejsce stanowisk starszych inspektorów przy zastępcy szefa ds. SB do współpracy z Departamentem I powołano Inspektoraty I. Zachowane materiały WUSW w Sieradzu z tego okresu nie pozwalają jednak stwierdzić, czy tworzenie tej komórki wyszło poza stadium organizacji. Wiadomo jedynie, że 16 stycznia 1990 r. p.o. kierownika Inspektoratu został mjr. Jan Zwolak (funkcję tę pełnił do 31 lipca 1990 r.). Podsumowując w latach 1983–1990 struktura pionu SB WUSW w Sieradzu przedstawiała się następująco:  Starszy inspektor przy zastępcy szefa WUSW ds. SB do współpracy z Departamentem I (od stycznia 1990 r. Inspektorat I),  Starszy inspektor informacyjno-analityczny zastępcy szefa WUSW ds. SB,  Inspektorat Ochrony Funkcjonariuszy,  Wydział II,  Wydział III,  Wydział IV (w 1985 r. jako Samodzielna Sekcja IV),  Wydział V,  Wydział VI,  Wydział Śledczy,  Samodzielna Sekcja „A”,  Wydział „C”,  Wydział Zabezpieczenia Operacyjnego,  Wydział Paszportów,  Wydział Łączności,  Zespół ds. Służby Bezpieczeństwa w Wydziale Inspekcji,  Starszy inspektor ds. ochrony przemysłu w zespole stanowisk samodzielnych Wydziału Inspekcji,  Wydział Ochrony Konstytucyjnego Porządku Państwa – powołany w miejsce rozwiązanego Wydziału III,  Wydział Ochrony Gospodarki – utworzony na bazie rozwiązanych Wydziałów V i VI,  Wydział Studiów i Analiz – powołany w wyniku rozwiązania Wydziału IV. WUSW w Sieradzu zakończył działalność w lipcu 1990 r. Służba Bezpieczeństwa została rozwiązana 31 lipca 1990 r. na mocy ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie Ochrony Państwa (Dz.U. Nr 30 poz. 180), w momencie zwolnienia ze służby ostatnich funkcjonariuszy i likwidacji ostatnich komórek SB, a pion Milicji Obywatelskiej, zgodnie z ustawą z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. Nr 30 poz. 179) przekształcono w Policję.