Trudne początki

Zbudowanie od podstaw archiwum IPN, zgromadzenie w nim prawie 90 kilometrów akt wraz z ich równoczesnym udostępnianiem, to przedsięwzięcie organizacyjne bez precedensu w najnowszych dziejach polskich archiwów. Co oznacza 90 kilometrów? Wyobraźcie sobie Państwo 90 km książek, ustawionych jedna za drugą, stykających się grzbietami...

Image

NOWE INICJATYWY: portal "Archiwum Pełne Pamięci"

Archiwum IPN, poczuwając się do odpowiedzialności za dokumentowanie losów Polaków, świadków i uczestników historii, doświadczonych w wyniku wydarzeń lat 1917-1990 uruchomiło projekt „Archiwum Pełne Pamięci” (http://archiwumpamieci.pl). Jest on częścią szerszej kampanii mającej na celu uświadomienie osobom posiadającym w prywatnych zbiorach ciekawe dokumenty, fotografie, wspomnienia i relacje o możliwości ich przekazania do Archiwum IPN.
(zobacz zwiastun spotu)

Image

NOWE INICJATYWY: portal "Trzecia pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski w dokumentach zasobu IPN"

8 czerwca 2017 r., w 30. rocznicę rozpoczęcia trzeciej pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski Archiwum IPN uruchomiło tematyczny portal internetowy. Na stronie http://www.trzeciapielgrzymka.ipn.gov.pl znajdą Państwo skany dokumentów, fotografie, filmy, mapy i inne interesujące pamiątki ostatniej podróży papieża Jana Pawła II do Polski Ludowej.
(zobacz zwiastun portalu)

Image
Image

Informator o zasobie archiwalnym IPN całościowo opisuje zgromadzone w Instytucie archiwalia

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach (OAIPN w Katowicach)
Informacje o archiwum
Kod jednostki: 317
Nazwa jednostki/Akronim nazwy: Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach (OAIPN w Katowicach)
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz.U.07.63.424 ze zm.), ustawa z dnia 18.10.2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U.07.63.425 ze zm.)
Tytuł prawny: instytucja publiczna
Forma zarządu: administracja państwowa
Typ zasobu archiwum: archiwum historyczne
Informacje o zasobie: Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (dalej: OAIPN w Katowicach) gromadzenie zasobu archiwalnego rozpoczęło w sierpniu 2001 r., a pierwszym nabytkiem, jaki trafił do zasobu, były akta Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach przekazane przez Sąd Okręgowy w Katowicach. Do końca 2011 r. OAIPN w Katowicach zgromadziło w swym zasobie 11,7 kmb. materiałów archiwalnych i jego zasób jest, obok Archiwum IPN w Warszawie, jednym z największych w kraju. Lata 2001-2002 to najbardziej intensywny okres pod względem ilości przejmowanych materiałów. Przejęto wówczas do zasobu blisko 10,5 kmb. dokumentacji. Były to głównie materiały przekazane przez Delegaturę Urzędu Ochrony Państwa w Katowicach oraz przez Komendę Wojewódzką Policji w Katowicach i podległe jej jednostki terenowe. Wśród innych instytucji zobowiązanych ustawą o Instytucie Pamięci Narodowej do przekazania dokumentacji znalazły się, działające licznie na terenie województwa śląskiego, sądy i prokuratury powszechne, jednostki więziennictwa (Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej w Katowicach, areszty, zakłady karne), Archiwa Państwowe, Wojskowe Komendy Uzupełnień. Akta przekazały również archiwa wojskowe z Wrocławia (Oleśnicy), Krakowa i Warszawy, organy administracji państwowej i samorządowej oraz inne instytucje i osoby prywatne. Należy zaznaczyć, że czynności związane z przejmowaniem materiałów nie zostały zakończone, a zasób archiwalny jest stale powiększany o różnorodną i ciekawą dokumentację. Zgodnie ze specyfiką wynikającą z ustawy o IPN na zasób archiwalny OAIPN w Katowicach składa się przede wszystkim dokumentacja wytworzona w latach 1944-1990 przez Służbę Bezpieczeństwa (wcześniej Urząd Bezpieczeństwa) z terenu b. województw: bielskiego, częstochowskiego i katowickiego. Są to w zdecydowanej większości materiały archiwalne przejęte z Delegatury Urzędu Ochrony Państwa, następnie jego sukcesora - Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Katowicach, w ilości 1,3 kmb.; są wśród nich materiały operacyjne, administracyjne, ewidencyjne oraz niewielka ilość materiałów audiowizualnych, charakteryzujących działalność cywilnych i wojskowych organów bezpieczeństwa państwa. Najliczniejszą grupę materiałów archiwalnych, przekazanych przez jednostki Policji (ok. 9 kmb. – ponad 2 mln teczek), stanowią akta paszportowe. Z kolei zbiór akt personalnych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa liczy ponad 46 tys. tomów akt osobowych funkcjonariuszy UB/SB, MO, żołnierzy wojskowych organów bezpieczeństwa i funkcjonariuszy więziennictwa. Osobną grupę stanowią materiały wytworzone przez cywilne i wojskowe organy wymiaru sprawiedliwości. Akta przekazane przez sądy, prokuratury, archiwa wojskowe i archiwa państwowe, to blisko 450 mb dokumentacji charakteryzującej działania skierowane przeciwko osobom zaangażowanym w działalność niepodległościową, a także, jak np. w aktach spraw rehabilitacyjnych czy o stwierdzenie zgonu, obrazującej skutki II wojny światowej. W zasobie OAIPN w Katowicach są również przechowywane materiały dotyczące osób zatrzymanych i osadzonych w więzieniach i ośrodkach odosobnienia w związku z prowadzeniem działalności opozycyjnej m.in. w okresie stanu wojennego. Niewielka pod względem ilościowym, ale z pewnością interesująca i cenna, jest ta część zasobu, która powstaje dzięki darom osób prywatnych i różnych instytucji. Jest to przede wszystkim dokumentacja o charakterze wspomnieniowym, zawierająca m.in. relacje z okresu wojny, a także czasopisma, czy ulotki. Do zasobu archiwalnego materiały są przekazywane są również na podstawie porozumień zawartych pomiędzy IPN a Ministerstwem Obrony Narodowej i Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji. Przykładem mogą tu być akta wytworzone przez MO, wytypowane na podstawie tzw. „Katalogu wydarzeń”, obejmujące m.in. dokumentację z okresu stanu wojennego oraz karty ewidencyjne żołnierzy zawodowych i rezerwy z Wojskowych Komend Uzupełnień wycofane z ewidencji wojskowej. Niewielkie zmiany w rozmiarze zasobu są również spowodowane przemieszczeniem dokumentacji pomiędzy Oddziałami IPN zgodnie z archiwalną zasadą pertynencji oraz w wyniku zwrotu dokumentacji niepodlegającej przekazaniu do IPN.
Przewodniki i informatory (publikacje o jednostce): Informator IPN-KŚZpNP w Katowicach, Katowice 2003; Informator IPN-KŚZpNP w Katowicach - Informacja o działalności (okres X 2000-VI 2005), Katowice 2005; Kilińskiego 9, oprac. Robert Ciupa, Ryszard Mozgol, Katowice 2008; Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach [w:] Informator o zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku), pod red. Jerzego Bednarka i Rafała Leśkiewicza, Warszawa 2009, s. 611-666.
Udostępnianie dokumentów
Godziny otwarcia czytelni: poniedziałek - czwartek 8.30-17.30; piątek 8.30-15.00
Czytelnia czynna godzin tygodniowo: 42
Przerwy i ograniczenia czasu udostępniania: sierpień dla osób realizujących wnioski naukowe i dziennikarskie (wnioski WK są realizowane) oraz dni ustawowo wolne od pracy
Liczba miejsc: 11
Ułatwienia dla niepełnosprawnych: Tak
Dojazd: W pobliżu Dworca Głównego PKP w Katowicach znajdują się przystanki autobusowe przy ul. Mikołowskiej (przystanek Katowice Mikołowska Sąd), skąd kursuje autobus nr 296 (kierunek: Węzłowiec Pętla), oraz przy ul. Mickiewicza (przystanek Katowice Mickiewicza), skąd kursują autobusy nr 30 (kierunek: Michałkowice Bytomska) i nr 168 (kierunek: Osiedle Wieczorka Dworzec). Przystanek docelowy to Józefowiec Szpital (ok. 15-20 minut jazdy)
Zasady udostępniania: Na podstawie ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63 poz. 425 z późn. zm.), IPN realizuje następujące typy wniosków: (1) o udostępnienie do wglądu dokumentów; (2) o udostępnienie dokumentów osobowych dotyczących pracownika lub funkcjonariusza organów bezpieczeństwa państwa; (3) o udostępnienie dokumentów na potrzeby prowadzenia badań naukowych oraz publikacji materiału prasowego; (4) o udostępnienie dokumentów w celu wykonywania zadań ustawowych; (5) o udostępnienie do wglądu kopii akt spraw lustracyjnych; (6) o udostępnienie informacji zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa dotyczących osób pełniących funkcje publiczne; (7) o wydanie zaświadczenia stwierdzającego, czy dane osobowe wnioskodawcy są tożsame z danymi osobowymi, które znajdują się w katalogu funkcjonariuszy, współpracowników, kandydatów na współpracowników organów bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 5 ustawy o IPN, oraz innych osób, udostępnionym w Instytucie Pamięci od dnia 26 listopada 2004 r. Udostępnienie wybranych kolekcji, zespołów i zbiorów archiwalnych warunkują również dwustronne umowy zawierane pomiędzy IPN i instytucjami współpracującymi, w szczególności zagranicznymi, oraz osobami prywatnymi (dot. kolekcji, zbiorów oraz archiwów prywatnych i rodzinnych). Nie udostępnia się materiałów w złym stanie technicznym oraz materiałów poddanych czynnościom cyfryzacji.
Usługi konserwatorskie i reprograficzne
Konserwacja archiwaliów – pracownia: Nie
Reprografia: Tak Nr usług świadczonych wg. Rozp. Rady Ministrów z dnia 15 września 2010 r. w sprawie opłat za usługi reprodukcyjne IPN-KŚZpNP (nie dotyczy wniosków służbowych): nr 4.1, 5.1, 5.2.
Fotokopie: Nie
Mikrofilmy: Nie
Fotografie aparatem własnym: Nie
Digitalizacja: Tak Nr usług świadczonych wg. Rozp. Rady Ministrów z dnia 15 września 2010 r. w sprawie opłat za usługi reprodukcyjne IPN-KŚZpNP (nie dotyczy wniosków służbowych): nr 3.1, 3.2, 3.3, 7.1, 7.2, 7.3, 7.5.
Kontakt
Miejscowość: Polska, woj. śląskie, Katowice
Kod pocztowy: PL 40-145
Ulica: ul. Józefowska 102
Strona WWW: http://www.ipn.gov.pl
Telefony: 32 207 05 00, 32 207 05 01
Fax: 32 207 05 80
E-Mail: oddzial.katowice@ipn.gov.pl
Osoba kierująca jednostką
Funkcja Naczelnik
Imię i nazwisko: dr Renata Dziechciarz
Data powołania: 2006
E-Mail: renata.dziechciarz@ipn.gov.pl
Telefon: 32 207 05 02
Fax: 32 207 05 80
 
Deklaracja dostępności strony