Subseries

Subseries

Określa szereg jednostek archiwalnych w zespole (zbiorze) archiwalnym stanowiących pewien ciąg, a związanych ze sobą analogią treści lub pochodzenia, bądź analogią obu tych elementów.

Charakterystyka archiwalna podserii

Affiliation with the IPN Archives
Group of documents
Cywilne organy bezpieczeństwa państwa
Name of the archival fonds (collection)
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie [1944] 1954-1990
Subfonds
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie 1956 - 1990
Series
Materiały administracyjne
Subseries

Gabinet Ministra

Informacje o podserii
Charakterystyka archiwalna

Gabinet Ministra Spraw Wewnętrznych był jednostką powołaną w grudniu 1956 r. w wyniku reorganizacji MSW i przejęcia przez nie kompetencji Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego, co w tej jednostce dokonało się poprzez połączenie struktur dotychczas funkcjonującego Gabinetu Ministra Spraw Wewnętrznych i aktywów organizacyjnych i personalnych likwidowanego Gabinetu Przewodniczącego Kds.BP. GM przez cały okres funkcjonowania MSW podlegał bezpośredniemu nadzorowi ministra spraw wewnętrznych. Kompetencje GM miały charakter administracyjny oraz informacyjno-analityczny, częściowo dowódczy – mimo ścisłego związku większości czynności GM z pracą pionów Służby Bezpieczeństwa i zaszeregowania pracowników jako funkcjonariuszy SB, sam Gabinet nie prowadził pracy operacyjnej; do najważniejszych zadań GM należała obsługa czynności ministra spraw wewnętrznych, Kolegium MSW i Kolegium MSW ds. Bezpieczeństwa, wiceministrów (od 1981 r. również szefów powołanych w MSW Służb), tj. w szczególności prowadzenie ich sekretariatów, dystrybucji i kontroli wykonywania w jednostkach MSW aktów normatywnych (w tym zarządzeń ministra spraw wewnętrznych), zaleceń NIK, opracowywanie materiałów i dokumentów kierowanych do innych struktur rządowych i PZPR, opracowywanie zasad zarządzania dokumentacją niejawną w MSW, opiniowanie wniosków o zezwolenie na radiostację UKF i dopuszczenie do prac tajnych (do przejęcia tych ostatnich funkcji przez Biuro „C” MSW), opracowywanie projektów normatywów MSW i uzgadnianie ich treści z innymi jednostkami MSW, opracowywanie i uzgadnianie projektów aktów prawnych dotyczących MSW, rozpatrywanie skarg na czynności MSW i podległych mu jednostek, informowanie o działalności MSW oraz monitorowanie i analizowanie doniesień prasowych i radiowych dot. MSW, opracowywanie wszelkich możliwych analiz i informacji odnośnie działalności MSW oraz uzyskanych przez resort informacji o sytuacji wewnętrznej w kraju, prowadzenie Centralnego Stanowiska Kierowania MSW (CE-ES-KA), wymiana informacji z instytucjami spraw wewnętrznych i służbami bezpieczeństwa krajów socjalistycznych. W szczególności najistotniejszymi funkcjami GM było bezpośrednia organizacja pracy ministra i jego zastępców, egzekwowanie wykonywania w MSW i podległych jednostkach norm prawnych oraz wewnętrznych aktów normatywnych resortu, oraz przede wszystkim opracowywanie biuletynów informacyjnych, w tym „Informacji Dziennych MSW”, a także analiz informacji uzyskanych drogą operacyjną, przeznaczonych dla szefostwa MSW oraz ścisłego kierownictwa PZPR i rządu. Początkowo struktura GM była niemal identyczna jak przed listopadem 1956 r., Gabinet składał się z Kierownictwa oraz Wydziałów: Prezydialnego, Prawnego, Skarg i Zażaleń, Sprawozdawczego, Kancelarii Jawnej, Kancelarii Tajnej i Hali Maszyn, utworzono dodatkowy Wydział Ogólny, w którego kompetencjach była obsługa informacyjna i administracyjna wszystkich kwestii związanych z kierowaniem i pracą operacyjną pionów MSW wchodzących w skład Służby Bezpieczeństwa, ponadto w 1957 r. w skład GM wchodził Inspektorat ds. Bezpieczeństwa. Reorganizowana w 1958, 1961 i 1962 r. struktura GM składała się z Kierownictwa, Wydziałów: Prezydialnego, „O” (uprzednio Wydziału Ogólnego, tj. zajmującego się sprawami pracy operacyjnej departamentów i biur wchodzących w skład SB i odpowiednich terenowych jednostek SB), Prawnego, Skarg i Zażaleń (w 1961 r. przemianowanego na Wydział Skarg i Wniosków), Kancelarii Ogólnej (w 1961 r. przemianowanej na Kancelarię, w 1963 r. na Kancelarię Główną), Hali Maszyn (w 1961 r. włączonej do Kancelarii), Sekretariatu Technicznego Komisji Postępu Technicznego MSW (przekształconego w 1964 r. w Sekretariat Rady Naukowo-Technicznej MSW), Centralnej Biblioteki Specjalnej (wyodrębnionej w 1959, w 1963 r. przeniesionej do Departamentu Kadr i Szkolenia), Samodzielnego Referatu Prasowego (wyodrębnionego w 1959 r.), Wydziału Zagranicznego (wyodrębnionego w 1961 r.). W 1964 r. w skład GM wszedł Techniczny Ośrodek Centralnego Stanowiska Kierowania, pełniący rolę dyżurnego stanowiska operacyjnego MSW. W wyniku reorganizacji w 1965 r. GM składał się z Kierownictwa, Wydziału I Prezydialnego, Wydziału II Prawnego, Wydziału III Skarg i Wniosków, Wydziału IV Służby Bezpieczeństwa, Wydział V Prasowego; kolejna reorganizacja w 1967 r. (bez zmian w regulaminie organizacyjnym GM, przeprowadzona poprzez zmianę etatu jednostki) ustaliła strukturę GM złożoną z Kierownictwa, Inspektoratu Kierownictwa Gabinetu, Wydziałów: Prezydialnego, Normatywno-Prawnego, Skarg i Wniosków, Prasowego, Informacji i Sprawozdawczości (Informacyjno-Sprawozdawczego). Archiwalia GM składane były zgodnie z ogólnymi przepisami archiwalnymi MSW w Wydziale II i Wydziale IV Biura „C” MSW, jako akta administracyjne (od 1985 r. w zależności od przedmiotu akt jako materiały administracyjne i obronne), wraz z całą spuścizną MSW znalazły się następnie w CA MSWiA oraz archiwum UOP, następnie przekazano je do BUiAD IPN. Akta i dokumenty proweniencji GM (zwłaszcza korespondencja, normatywy i projekty normatywów MSW) znajdują się również w spuściźnie innych struktur MSW (w szczególności dotyczy to Informacji Dziennych MSW oraz dokumentacji pionów administracyjnych i operacyjnych MSW).